Vaquí la cronica setmanièra de l’Agachaire d’aquest diménegue (dimenge) dins « La Provence », edicion deis Aups. Per informacion, aquesta cronica comencèt, l’i a mai de vint e doi ans, lo 18 de junh de 1997. Òsca !
Cronica, dau 22 de març dau 2020 en lenga nòsta per l’Agachaire
Epidemia, mai
Confinats que siam ara, avèm plus qu’epidemia en tèsta, e tant qu’aqueu bogre de virussàs serà pas descoronat, de mon agachon vau espinchar aquelei d’a temps passat, per de dire de veire coma nòstes avis visquèron tot aquò.
Dimenge passat, vos parlavo de la grand tornada de la pèsta en Occident a comptar de 1347. Mai desenant, après cinc ans d’una ecatomba que faguet dins lei 25 milions de mòrts, se l’epidemia calet un pauc despareisset pas per aquò. Quora aicí, quora ailà, de lònga tornava grelhar e contaminar una region, mai ò mens granda, e ansin faguet jusqu’au començament dau sègle XIX. Ambé doas ondadas pus gròssas au nòste en 1630 e 1720.
Entre temps un d’aquelei regrèus en Provença, que toquet mai que mai Marselha e Forcauquier en 1478-1479, podriá remplir ma cronica tant coma durarà nòste marrit Covid. D’abòrd qu’a Forcauquier ne’n podem seguir tot lo debanament en lenga nòsta ! Fau dire que tre lo començament de l’epidemia, totes aqueles que n’avián la possibilitat garcèron lo camp per anar se refugiar dins lei vilatges d’alentorn. E dins lo nombre, lo secretari de la comuna, solet capable d’escriure en latin lei deliberacions dau consèu, coma aicí èra d’usatge. Adonc un que restava notet tot en provençau e, un còp tornat lo secretari, quand la malautiá aguet partit, s’acontentet de tot recopiar…
Jean Yves ROYER