Vaquí la cronica setmanièra de l’Agachaire d’aquest diménegue (dimenge) dins « La Provence », edicion deis Aups. Per informacion, aquesta cronica comencèt, l’i a mai de vint e quatre ans, lo 8 de junh de 1997. Òsca !
Cronica, dau 12 de setembre de 2021 en lenga nòsta per l’Agachaire
S’es passat un 12 de setembre
Lo dotge de setembre de 1362 passava en Avinhon lo papa Innocent VI, après dètz ans de règne papau avinhonenc. Occitan coma totei les papas d’Avinhon (emai l’istòria vista de Paris li ditz qu’èron de papas francés…), èra naissut a Baissac, en Limosin, e se sonava Estève Aubert.
Doctor en drech canonic de la facultat de Tolosa, l’i fuguet puei jutge-màger, après aguer fach l’avocat a Lemòtges. Una rica carriera ecclesiastica lo menet a l’evescat de Clarmont, e fin finala a la cima de sa ierarquia quand fuguet elegit papa.
Comencet per menar una politica d’economia, au contrari de son davancier, e de represa en man sevèra des òrdres religiós. Aquí anet encar pus luenh, amb una lucha còntra lei franciscans, subretot aqueles que se reclamavon dau celèbre Joan Olieu, considerat pasmens coma un sant. Multipliquet tant lei lenhiers en Lengadòc que se faguet reprendre per santa Bregida e escandaliset Petrarca.
Còntra lei brigands dei Grandes Companhiás, aqueles chormas de sordats que pilhavon lo monde dins tot lo miegjorn, entre doas batalhas de la Guèrra de Cent ans, faguet bastir lei barris d’Avinhon per n’aparar la vila. Empacha pas qu’una annada deguet pagar pron car per lei far córrer… A sa mòrt fuguet sepelit a la chartrosa de Vilanòva-lès-Avinhon, establida per eu, dins lo monument que l’i aviá fach bastir.
Jean Yves ROYER