Vaquí la cronica setmanièra de l’Agachaire d’aquest diménegue (dimenge) dins « La Provence », edicion deis Aups. Per informacion, aquesta cronica comencèt, l’i a mai de vint e cinq ans, lo 8 de junh de 1997. Òsca !
Cronica, dau 10 de julhet dau 2022 en lenga nòsta per l’Agachaire
Lo jorn dau Cumin
Segon lo calendier revolucionari, siam encuei lo Duodí vint-e-dos de Messidòr de l’an 230 de la Republica, jorn dedicat au cumin. E maugrat que siegue pas una planta d’aicí, nòstes ancians diccionaris occitans ne’n parlon pasmens. Onorat en 1846 per ne’n donar lo nom latin, explicar qu’es originària d’Egipte, d’Etiopia e dau Levant, cultivada per sei granas, que son d’una ofor fòrta. Mistral en 1878 ne’n ditz pas tant mai li aponde lo cumin-banarut, ò corun-menut. Mai se cerquem aqueu mot, remanda simplament a cumin-banarut, ce que nos avança pas gaire… E quand nos cita lo cumin-còrna, de nos dire qu’en francés seriá lo « siliquier noueux » nos avança gaire mai, qu’aicí trantalhem entre una mena de pavòt, ò ben de trescalan (èrba de l’òli roge), doas plantas sensa rapòrt entre elei, ni ambé lo cumin…
Ieu, lo promier còp que n’ai agut tastat, èra de pichòt, dins ma familha lorrena, ont èra una grana pichona, lònga e grisa, que metián sus lo munster. Une causa per ieu fòrça exotica, qu’en cerquent ara m’aviso qu’aquelei granas, s’ailà li dison ben de cumin, serián en realtitat de carvi, que li sembla fòrça, e que pron de gènts prènon l’una per l’autra… Ara, a l’ostau, ai jamai vist utilisar ni l’una ni l’autra, e conoisso gaire que lo cumin en podra que meton sus lei césers din lei restaurants maubrebins…
Jean Yves ROYER