Vaquí la cronica setmanièra de l’Agachaire d’aquest dissabta dins « La Provence », edicion deis Aups.
Per informacion, aquesta cronica comencèt, li a mai de dètz ans, lo 8 de junh de 1997. Òsca !
Chronique pour ce samedi 10 janvier 2009
en lenga nòsta
Petròni e lo Gip
Per l’Agachaire
Entre lei sants dau jorn, avèm dos sant Petròni… Me demandetz pas qunte ei l’autor dau Satiricon ! Pensètz ben qu’aqueste es pas estat canonisat…
D’aquelei dos sants, n’avèm un de nòste d’abòrd que, naissut en Avinhon, acabet sa carriera coma avesque de Dia. Fuguet promier monge a Lerins, puei avesque de Dia a l’entorn de 455, onte moriguet lo 10 de janvier (ò de genoier coma disiam a l’epòca) de 463. Aviá pres coma diacre son fraire Marcèu, que lo remplacet sus sa cadiera episcopala, venguet pereu sant, e anet morir, a l’ocasion d’un romavagi, a Barjòus ont es encar celèbre.
Mai coma es tot ce que sabèm d’aqueu sant Petròni, anem veire un pauc ce que nos ditz lo calendier republican. Amb eu, siam encuei lo Primidí 21 de Nivòsa, e se festeja la Pèira de Gip.
Amb aquela, auriam de qué parlar, e subretot ambé lo gip (« plâtre » en francés) que se ne’n tira, qu’ei sa sola rason d’èstre. « Picar de gip », operacion indispensabla per aquò, vòu tanben dire en provençau « èsser dins la misèria », e una « tèsta de gip », es qu’a gis de cervèlas. Lo gip es encara un biais de sonar lo vin (subretot dins nòstes païs, ont ei sovent roge), e una frema « gipassada », es qu’a un pauc tròp quichat sus lo fard, que lo vauguèsse ben ò non… Mai aquí seriam puslèu dau costat dau Petròni ! Pas lo sant, l’autre…
