Vaquí la cronica setmanièra de l’Agachaire d’aquest dissabta dins « La Provence », edicion deis Aups.
Per informacion, assenhalam qu’aquesta cronica de « La Provence » a mai de dètz ans. Òsca !
Chronique pour ce samedi 10 mai 2008 en lenga nòsta
Lo Rite de la Copa Santa
Per l’Agachaire
Lei Felibres venguts de totei les païs de la lenga d’òc tènon, coma l’òm saup, aquesta dimenjada a Grèus son congrès annuau de la Santa-Estèla. Encuei passarà de man en man, e de boca en boca, la Copa donada per les Catalans en sovenir de l’ospitalitat ofèrta per les Provençaus a son poëta exiliat, Victor Balaguer. Mai es que totes aqueles que l’i beuràn conoisson l’origina d’aquesta tradicion ?
Es pasmens pron extraordinària, bòrd que la devem a… la franc-maçonariá irlandesa !…
Pron sabon pasmens qu’ei lo fastuós felibre irlandés William Bonaparte-Wyse que ne’n fuguet l’iniciator (coma dau culte de santa Estèla). De’n promier, dins una taulejada que donet a Fònt-Segunha lo 30 de mai de 1867, en preséncia de 26 poëtas occitans e 4 catalans (Balaguer comprés), lo castèu-nòu-dau-papa fuguet chausit coma « vin dei Felibres ». Se l’i brindet fòrça e, segon Ròca-Ferrier, es ailà « que s’accomplit la transformation de nos anciens toasts ».
La cançon de la Copa fuguet escricha per Mistral lo 30 de julhet d’après. Lèu Bonaparte-Wyse la faguet virar dins lei fèstas felibrencas, per l’i beure a-de-reng, segon lo rituau observat dins les acamps de sa Lòtja irlandesa. Mai la promièra Santa-Estèla onte la ceremoniá s’instalet sota sa forma complèta fuguet en Avinhon lo 21 de mai de 1876. Duret… 11 oras de tèmps !