Joan-Pèire SPIES, Vici-President de l’IEO-06, es membre de la conselh academic dei lengas regionali, au titre de rapresentant sindical. Auguèt lo gentum de nos faire lo compendi de l’acamp dau 24 de genoier en lu salons dau rectorat. A titre informatiu la nòstra associacion IEO-06 èra tanben rapresentada per lo sieu President.
S’es recampat lo 24 de genoier dau 2012 lo Conselh Academic dei Lengas Regionali.
Monsur Betti, Conselher dau Rector a fach lo bilanç dai avançadas sus lo plan academic despí genoier dau 2010 :
En general : mai de consideracion per la lenga.
Plaças : messa en coërencia mai bòna de l’ofèrta en lu cantons.
Dubertura dau C.R.P.E.
Despositius noveus : certificacion (2nd grado), D.C.L.
Formacion : 4 estagis per lo second grado, otís pedagogics novèus,
Project Comenius Regio
Convencion : partenària embé lo Teatre Niçard de Francis Gag.
Monsur Salles Lousteau, Inspector General, s’enavisa de :
l’arrivada dei lengas regionali a paritat embé li autri matieras en lu programmas novèus, en vista dau Bac novèu dau 2013
la creissença regulara de l’ensenhament, la normalizacion de la lenga
mas
– la mancança d’ensenhaires
– la mancança de candidats per l’ensenhament dei lengas
(propòstas sieui : borsas d’encoratgament ai estudiants (coma en region Bretanha, Aquitània) convencions rectorat-Region (coma en Aquitània, Miegjorn-Pirenèus) creacion d’un Ofici Public de la Lenga (coma fach per lo Breton, lo Basc) per establir un plan de desfolopament credible, desquilibre 1er /2nd grado, una classa bilinguë basta, alora qu’un tau establiment recampa li dinamicas e li energias, mancança dins l’ensenhament professionau.
Es estat notat la presença en Var de 4 mòdos d’intervencion : sensibiliscion, iniciacion, ensenhament, bilinguïsme, e la creacion d’un otis de validacion dau nivèu A2 e A1.
Es ver, li es una concurència (l’italian s’escalha, l’espanhòu creisse)
Pura, per l’occitan, 500 escolans de mai en doi ans, es mai ben que la defença de la lenga.
Per lu mesos, maugrat la situacion financiara tenduda, li oras-pòste son estadi mantengudi, la dubertura ai d’ensehaires d’autri acadèmias (CAPES ou certificacion) permete la releva.
Caurà anonçar lo CRPE mai lèu que l’an passat.
Manca d’ensenhaires, mas cau donar envuèia lèu lèu, despí la materna, en primari.
Cau faire que non li sigon de roturas dins l’escolaritat.
Cau faire mai ben per informar lu parents e lu escolans.
Cau armonizar mai ben lu oraris.
Siam luenh dau 90 de cent en primari.
Es estat dich que per faire avança la lenga, cau que 30 dau cent dei escolans l’emparan, en dessota continua de descréisser.
Es una causida politica. Es important que lu elegits pilhan la sieu plaça en aqueli causidas.
Una classa bilinga permete d’assegura la releva dètz ans après.
Si pòu demandar se fa mestier la lenga au jorn d’ancuei.
Au D.C.L., li son mai de candidats per li lengas regionali que per li lengas forestieri.
En Bretanha, li son mai de 1000 plaças que lo breton fa mestier.
De centenaus per l’occitan.
La competència en lenga es una carta mestressa, en l’encastre de l’Euròpa.
Lu programas en lenga regionala son coma lu autres, lo cau faire assaupre.
Tanben es important de gardar lo malhum.
La question vertadiera es aquela de la mantenença de l’ensenhament, dei oras.
Li a minga comuna dont la referença a la lenga non es presenta (fèstas, curtura, terrador, eca)
D’en pertot la lenga es un vector de valorizacion.
Tòcas, en l’encastre dau project academic 2010-2014 : estabilitat dei pòstes, contunia dau desfolopament de l’oferta, recampament quora n’i a da besonh per de grops pichins de tròup. Siam a mieg camin.
Cau aremarcar qu’es malaisat d’aver de professors, per toti li lengas.
Per lo mieu còmpte, ai aremarcat que aí, va de l’avant, mas es una grana deblessa en lo 1er grado (A.M.)
Li a ren d’envam (pas de pòste de conselher pedagogic) per lo despartament.
Lu joves magistres qu’an augut lo CRPE non an la possibilitat de perseguir de projects d’ensenhament (ren de stabilitat, pòstes despeçats).
Cau crear li condicions d’un cursus dins una escòla, despí la mairala fins au cicle 3, embé la seguida au colègi e au liceu.
Cen que son lu mejans per lo faire ? Pòstes saetats ? Escòla bilinga ?
Es estat dich tanben qu’es necite e important de pòrger l’ensanhament de l’occitan dins l’ensanhament professionau, sobretot en lu mestiers dau torisme.
La lenga es soventi fes usitada per valorizar la region.
Monsur Pasquetti (Associacion des Professors de Lengas Regionali) a notat l’evolucion positiva, si pensa qu’es lo fach de l’accion de toi lu partenaris.
L’associacion vòu que vague mai luenh. Demanda :
De pòstes que non bolegan per toi lu professors.
Una oferta mai larga, e un incit ai Principaus e Provisors facha dau una nòta rectorala.
Un travalh comun Rectorat/IA/APLR per la realizacion d’una plaqueta d’informacion.
Lo restabliment d’un pòste de Conselher Pedagogic per li lengas regionali en lu A.M.
La realizacion d’una mapa de l’ensenhament de l’occitan de la mairala a l’Universitat dins l’acadèmia.
Es estat sotalinhada la colaboracion tra l’E.N. e li associacions, e lo succès de la convencion tra lo Rectorat e lo Teatre Niçard de Francis Gag, mai de 700 joves an augut un banh de lenga en lo 2011. Es un reconoissença dobla : dau travalh de l’associacion, pi tra ela, dau travalh de toti li associacions.
Per acabar, es estat dich que lu progrès existon, son des lumes verds dins un moment malaisat. Cau usitar toi lu mesos, toti li draias. Cau continuar a travalhar ensems.
Joan-Pèire SPIES