Vaquí la cronica setmanièra de l’Agachaire d’aquest dissabta dins « La Provence », edicion deis Aups.
Per informacion, aquesta cronica comencèt, li a mai de quatòrze ans, lo 8 de junh de 1997. Òsca !
Chronique pour ce samedi 3 décembre 2011 en lenga nòsta.
Sant Francés Xavier
Per l’Agachaire
Lo pus grand dei sants dau jorn, Francés Xavier, èra naissut en Navarra en 1506. Deuriam puslèu li dire Frantzisko Xabierkoa, d’abòrd qu’èra Basco, e que sa lenga mairala fuguet l’euskara. Empacha pas que sa segonda fuguet lèu l’occitan de Gasconha. Mai estent que son paire s’èra batut còntra lei sordats castilhans, es pas dins l’Espanha enemiga que lo mandèron estudiar, mai a París.
Ailà, quand aguet 28 ans, amb dos collègas, un Basco dau Sud e un Savoiard, fondèron la celebrissima Companhia de Jèsus, autrament dich l’òrdre dei Jesuitas. Mai la granda òbra de sa vida fuguet l’evangelisacion de l’Asia dau Sud-Est, ajudada per son don per lei lengas. Nautres, aquò nos estona pas, mai a l’epòca èra vist quasiment coma miraculós.
E a prepaus de miracles, ne’n faguet que pòrta peça. Navigava aperailabàs quand se levet una tempèsta òrra. Eu prenguet en man lei dos batèus de l’expedicion, s’atrobent sus lei dos en meme temps. Mai coma l’auvari calava pas, gitet dins l’aiga son crucifís, e la mar s’apasimet. L’endeman, una favolha sortet de l’aiga per lo li rendre. E d’annadas puei, ailà pescavon de favolhas amb una crotz sus la carabessa…
Sant Francés Xavier moriguet un 3 de decembre, e sei darriers mots fuguèron dins sa lenga. Vaquí perqué encuei es tanben la fèsta de l’euzkara.