Vaquí la cronica setmanièra de l’Agachaire d’aquest dissabta dins « La Provence », edicion deis Aups. Per informacion, aquesta cronica comencèt, li a mai de quatòrze ans, lo 8 de junh de 1997. Òsca ! Chronique pour ce samedi 7 janvier 2012 en lenga nòsta.
Un 7 de janvier
Per l’Agachaire
Es aqueu jorn d’aquí, en 1285, que passet a Foggia, pròchi Nàpols, lo promier sobeiran provençau de l’ostau angevin.
De segur qu’en Provença, aqueste jorn d’aquí faguet pas plorar fòrça monde, que lo fraire dau rèi de França fuguet jamais sentit aicí que coma un usurpator. E fau ben dire qu’es un mestier onte faguet carriera tota sa vida…
Comencet ambé lo raubament, les armas dins la man, de la darriera filha de Raimon Berenguier V, eiretiera des comtats de Provença e de Forcauquier, promessa a Raimon VII de Tolosa. Mai Blancha de Castilha la donet per fòrça a son fiu Carle, que son grand fraire (Loïs IX) aviá ja maridat sa sòrre ainada.
Mai lèu lei ciutats de Provença s’auboreron còntra la man mesa, ambé tota la cròia d’un novèu mèstre, sus son païs per un estrangier ; qu’ambé de monde dau sieu se despachet d’establir au nòste un regime que li diriam ara de coloniau. Podriáu multiplicar lei citacions des trobadors que protestèron… Mai, desenant, lo mau èra fach.
Carle continuet en Itàlia son mestier d’usurpator professionau, que li metet sus la tèsta d’unes coronas mai ò mens faussas, e se faguet de còps garçar defòra, coma dins lei famosas Vèspras sicilianas.
Un còp mòrt, l’anèron ensebelir a Sant-Dionisi, en França, un païs qu’auriam pron amat que l’i restèsse…