– Lo qué de Nòu ? (Cadun ditz cen qu’a viscut en la setmana)
– Coma lo diètz en niçard : On dit que l’olivier menacé par la concurrence effroyable que lui font les graines oléagineuses succombe peu à peu et qu’il pourrait bien dans un avenir prochain disparaître tout à fait.
– Dictada (pichina)
– Subjèct dau jorn : Per escriure un pauc ! Subjèct Liure/Libre.
– Lo qué de Nòu ? (Cadun ditz cen qu’a viscut en la setmana)
Gerald : Lo 3ço confinament.
Novèu confinament per tot lo mes d’abriu. Abitam en apartement, avèm un immens besonh de clorofilla . Finda avèm decidat de visitar lu parcs de la vila de Niça. Esta setmana, siam anats dins doi parcs. Tot pròche avèm lo parc dau Licèu Estiennes d’Orves. Après una montada en viratge, arribam sus una oliviera ben tratenguda. L’i a tanben una entrada sus la cornís de Manhan.
La vista panoramica es pròpi bèla sus la mar despí Vilafranca fins a Esterel.
Lo second parc es lo Castèu de doi Reis. Avèm finda una bèa vista sus li taulissas de la vila de Niça e lo pòrt. Es un planistèu embé de juecs per lu enfants, de taulas per lu escotissons e de bancs per si repauar.
En aquestu jorns, la vegatacion es luxurianta e l’odor dei glicines s’espandisse a cada caire dei carrieras. D’una setmana a l’autre, lu aubres desnudats si cuerbon de fuelhas que donan l’impression de créisser a vista d’uelh. La frequentacion d’estu parcs nos rende alegre e nos ajuda a soportat l’embarrament.
Marie-Do : Lo fregit de Pascas
Divendres passat trovèri a Auchan una forma per faire de pichinas bèstias en chicolada : lo fregit de Pascas. Non es aisat.
Cau rompre 210 gr de chicolada en pichins mocèus ; gardar 70g de costat e faire delagar lo resta mas mèfi la temperatura deu montar a 55 grados pas mai ! Metre alora lu autres 70gr e mesclar embé una rascleta fins a la temperatura de 28 grados. La pasta devèn moeloa.
Alora escaufar un pauc per que la chicolada siguèsse a 32 grados, es ben per aclafir la forma embé un pincèu per que non l’i auguèsse de bofas d’ària e lèu lèu non deu si refrescar !
Lo fregit està brilhant. Siáu contenta d’aver reüssit.
– Coma lo diètz en niçard : On dit que l’olivier menacé par la concurrence effroyable que lui font les graines oléagineuses succombe peu à peu et qu’il pourrait bien dans un avenir prochain disparaître tout à fait.
Si ditz que l’olivier amenaçat da/per la concurrença espaventoa/orribla/escombuida que li fan li granas oleaginoï, sucomba/ceda pichin a pichin/pauc a pauc/ pauc a cha pauc e que porria ben, en/dins un avenir pròche, desparéisser dau tot/totalament.
– Dictada (pichina) » La jòia serà fuec
Cant dau gal
Parpalhon virolant d’aquí ailà
Lutz esclapant la nuech
Aiga fresca dau sorgent
Mar breçolada per lu gabians
Soleu que s’escorre plan-plan
En la mieu boca
En una jòia que ren arresta » Alan Pelhon in Videvi Parlar pàgina 68 Ed. La Dralha
– Subjèct dau jorn : Per escriure un pauc ! Subjèct Liure/Libre.
Jouseta : Per rendre omenatge a l’amic Andrieu GOYOT, dispareissut fa ja 13 ans, demandèri a Annia, sa frema, de cercar dins seis archius si podiá li trovar un tèxte inedit .
Andrieu aviá un vertadier talent d’escrivan e de poèta. Mai que d’un tèxte ò poèmas qu’aviá escrichs en provençau, maugrat qu’èra pas meridionau, son pareissuts dins » Lo retorn » ò dins lei » Ribon ribanha » setmaniers de l’IEO 06. Animèt tanben lo nòstre cors de provençau a Grassa, après que Andrieu SAÏSSI si siegue retirat.
Annia a ben vougut mi fisar aqueu escrich non pareissut e la ne’n remercii.
E coma siam pas luenh dau mès de mai, lo vequí :
Omatge a la ròsa centifòlia
Per legir l’article sus de Nivolet : http://ieo06.free.fr/spip.php?article96
Rogier GILLI : Geladina
Mon amic Carlo, estudiant en l’universitat dei farassons de Santa Tecla de Pelhon, en riba de Palhon, mi portèt l’i a gaire un sac de bigaradas dau teniment dei sieus parents en la Ternitat Victor. Aviavam previst de ne’n faire de confituras, mas coma Loïsa auguèt de problèmas de santat, li bigaradas an asperat en un canton de la cròta, fins que m’enavisi, l’i a gaire. De vin de bigaradas ne’n volii pus faire que n’i èra en maion per enchocar la co-proprietat tota e toi lu amics de passatge. Alora ma molher mi diguèt que porriavam provar de faire de geladina d’aquesta frucha. E lo faguèt.
Agantèt li bigaradas, li lavèt, li espossèt, li a mesi a muèlh dins l’aiga fresca un jorn de temps. Pi li levèt la tèsta e lo cuòu e li talhèt en quatre ò sièis tròç, segond lo grossor dei fruchas, li pauèt en una tineta a confitura e curbèt tot embé d’aiga fresca. Li laissèt de nòva a muèlh un jorn de mai.
L’endeman li metèt a cueire plan planin, pi, quora li bigaradas siguèron cuechi, esquiçèt la preparacion emb’un pista tantiflas e filtrèt lo jus que metèt de caire dins una pinhata. Pus tardi peèt lo jus e li ajonhèt lo meme pes de sucre e laissèt si reprovar tota la nuech. Lo jorn d’après metèt a cueire plan planin, dins la tineta a confitura, fins que lo jus venguèsse liquorós, alora en aqueu moment li vuèt un bòn culher de vanilha liquida. Pi sus lo còup emplissèt lu pichins pòts d’aquesto elixir odorós.
Una meravilha, sembla de mèu, de matin embé lo café sensa sucre, sus de lescas de briòça ben rimadi, a si picar lo cuòu en tèrra. Coma vorguessiatz que m’amaigrissi ? Né Crestian ?
Cau que n’en parli a Robèrt !
Choaseta : Romain Gary, Passajada a Niça
Carine Marret, doctor en Scienças dau Langage, passionadade leteratura, aima si promenar sus li peadas dei escrivans. A la lectura de La Promessa de l’auba, si descuerberte un Romain Gary au destin profondament embricat dins l’istòria e la leteratura dau 20en sécolo. Realisa que l’imatge de Niça, la vila dont passèt la sieu adolescença, resterà per eu un preciós sovenir tot au lòng de la sieu vida.
Naissut en lo 1914, ai confins de la stepa russa d’un mesclum de judiu, cosaqua e tartara, Romain Gary e la sieu maire arriban a Niça en lo 1928 e s’installan carriera de la Buffa denant abitar carriera Shakespeare. Es la suspresa « lo mimòsa èra en flors, lo ciel èra pròpi blu e lo soleu faguèt lo possible » Es la sieu premiera pensada que si soven.
Mina Kacew l’aleva dins lo culto de la Franca dont deu « créisser, estudiar, devenir quauqu’un ». Romain Gary ientra au Licèu Massena lo 1er d’octòbre dau 1928. Escolan de 4ta, l’i farà tota la sieu escolaritat, auguent mai d’un còup lo premier premi de composicion francea. Pi farà d’estudis de drech a s’Aix de Provença e vendrà a Niça per li vacancas.
Naturalisat a l’atge de 21ans, s’engatja dins l’aviation e rejonhe Londres en lo 1940 dins les Fòrças Aerieni Franceï Libres. Romain Gary reçauprà la crotz de la Liberacion que li sera remessa sobre l’Arc de Trionfa per lo General de Gaulle. Quora a la fin de la guèrra, la sieu Maestat la regina Elisabeth li demandèt dont èra originari, li respondèt « de Niça » Lo sieu nom d’origina siguèt abandonat au profit dau sieu nom de guèrra, Gary, qui venguèt lo solet nom legitimo.
Romain Gary e la sieu esposa crompan una maion dins lo vièlh vilatge de Rocabruna-Cap Martin. L’escrivan travalha dins lo granier clar e solelhat.
La vista dona sus lu aucipriers, lu oliviers e la mar. Es l’autor d’una trentena de romans, de novèlas, de racuentes e de pròvas. Li faguèt doi fès laureat dau Pres Goncourt sobre lo nom de Romain Gary per « Li raíç dau ciel » en lo 1956 pi sobre l’escais-nom d’Emile Ajar per « La vida davant de si-meme » en lo 1975.
Romain Gary reçaupra de funerals militars. Una ceremonia si debanèt ai Invalidas. Es au larg de Roquebrune-Cap Martin que li sieu icendres seràn espandidi en lo 1981.
Marie-Do : Ortografia
Mercí Joan-Pèire de m’aver reconciliada embé la dictada ; una dictada que si correge sensa castic !!
Quora èri a l’escòla lo jorn de la setmana dont l’i avia dictada lo matin èri malauta, sabii que lo sera aurii de linhas de mòts a escriure. A la pichina escòla li magistressas èran gentili mas au collège n’avii gròs sus lo piech. Mas perqué lo francés es complicat perqué cau metre 2 n a « tennis » e un solet a « téléphone » 2 p a « appeler » e un solet a « aplatir ». Non faíi de fautas de gramàtica perqué es logic mas l’ortografia ! Non mi dire que cau legir per emparar lu mòts. Legèri e liegi encara mas quora liegi siáu dins l’istòria e non dins l’ortografia dei mòts.
Quora podii mi metii davant una amiga que mi corregia qauqui fautas embé l’estiló blu, perqué en fin de dictada passavam lo caier darrier per èstre corregit per l’esclolan embé l’estilò roge. Mas mèfi de si faire achapar !
Provèri tot per lo concórs d’intrada a l’escòla normala emparèri lo diccionari. Lu candidats si faían de crucis per trovar lo vèrbo au subjonctiu imperfèct a la tèrça persona per metre un accent circonflèx, ieu pensavi au 2 p, 2 r … Auguèri un zerò ! Non mi vorguèron coma magistressa, venguèri professor !
Joan-Pèire lo pòu dire lu accents en niçard mi pauan problèma e fau totjorn li memes fautas. Mas aüra fau li dictadas embé grand plasir !