Vaquí la cronica setmanièra de l’Agachaire d’aquest dissabta dins « La Provence », edicion deis Aups. Per informacion, aquesta cronica comencèt, l’i a mai de quinze ans, lo 8 de junh de 1997. Òsca !
Chronique pour ce samedi 1 décembre 2012
en lenga nòsta
Per l’Agachaire
La Ciera
Au calendier republican, aqueste Primidí 11 de Frimaire ei lo jorn de la ciera.
Se ditz en Provença que « L’òm fai ce que l’òm vòu ambé de ciera mòla », una idèia que se retròba dins pron de lengas.
Mai s’acontentèm pas de far ce que volèm amb aquela matèria : es ambé lo mot que fèm pereu tot plen de causas… Sensa parlar des adjectius que li apliquèm – coma la ciera grassa, autrament nomada la pega des cordoniers – ei dins de produccions corporalas (ce qu’es tanben l’origina de la ciera, que produson les abelhas) que vesèm de ciera.
Aquela que, de segur, li sembla pron, ei la ciera des aurelhas, que cadun comprendrà ce qu’es per cas que o sachèsse pas…
Mens evidenta, e pasmens autant utilisada, ei la ciera des uelhs, qu’a donat lo provèrbi, per quauqu’un que n’a fòrça, « Les candelas seràn a bon mercat : ses uelhs fan de ciera… »
Pron estonanta ara ei l’expression que cita Mistral (e qu’ai jamai entenduda) de ciera de blat, qu’auriáu jamai pensat de la metre a un estront, emai fuguèsse per de rire… Mai bota, de segur qu’aquò pereu sòrte dau còrs…
Mai lo pus bèl emplec populari d’aqueu mot, es per parlar de quauqu’un que se tèn rege, sensa bolegar, ò palaficat de la paur.
Eu serà alora un viech de ciera…