Vaquí la cronica setmanièra de l’Agachaire d’aquest diménegue (dimenge) dins « La Provence », edicion deis Aups.
Per informacion, aquesta cronica comencèt, l’i a mai de dètz-e-sèt ans, lo 8 de junh de 1997. Òsca !
Cronica per aqueu dimènegue promier de març dau 2015 en lenga nòsta
Per l’Agachaire
Un promier de març
Aquò se passava fai tot bèu just dos cents ans encuei, lo promier de març de 1815. Napoleon, escapat de l’illa d’Elba, pausava lo pè en Provença, e anava marchar sus París.
Fai pron de temps que l’i pensava, mai tot fuguet pasmens improvisat. Lo comissari anglés que lo gardava, e de lònga lo teniá d’a ment, èra partit per Liborna ont èra ocupat. Ne’n profiechèron adonc per alestir a la lèsta quauquei batèus e de s’embarcar, a uech cents sordats (ò benlèu mai), lo 26 de febrier. Ei soncament un còp en mar que sei gronhards de la Gàrdia sachèron ont anavon.
Per còp d’asard, escapèron a la flòta francesa emai a la corveta anglesa que survelhavon lo ròdol. E lo promier de març dins l’après-dinnar, desbarcavon pròchi Valauri davant de doganiers estomagats. D’aquí assagèron d’anar a Antíbol, mai la plaça èra ben gardada e 22 de sei sordats i fuguèron fachs presoniers.
Napoleon se o tenguet per dich, e abandonet son idèia de remontar au pus cort per la vau de Ròse. Conselhat per un comerçant grenoblés, que l’aviá rejonh, passent d’abòrd per Canas, puei Grassa, s’encaminet a travèrs la nèu des Aups…
Tot de lòng dau camin, aquela traversada extraordinària veguet se debanar un molon d’eveniments, qu’aqueles que ne’n fuguèron testimònis n’an talament contat, e lèu escrich, que faudriá un libre per ne’n far lo còmpte !…
Jean-Yves ROYER
