Vaquí la cronica setmanièra de l’Agachaire d’aquest diménegue (dimenge) dins « La Provence », edicion deis Aups. Per informacion, aquesta cronica comencèt, l’i a mai de dètz-e-nòu ans, lo 8 de junh de 1997. Òsca !
Cronicas, dau 30 d’abriu de 2017 en lenga nòsta per l’Agachaire
La Rebarba
Siam encuei lo Primidí 11 de Floreal, consacrat per la Republica a la celebracion de la rebarba. Se rebarba ei ben la forma que cita Mistral en promier, li aponde rubarba e rabarba, e revira per lo francés « rhubarbe ». Explica puei qu’aquò’s pereu de rascladuras de ròcafòrt, e pus generalement, en Gavaudan, un fromatge pastat e fermentat, que remanda a brossin ò cachat.
Littré reprendrà aquelei doas definicions, coma pus tard Alibert ambé tanben rebarba en entrada, e rubarba coma varianta. Pasmens Onorat n’aviá fach dos articles diferents, un per la planta (e subretot sa racina, purgatiu renomat) e un per la cachèia (coma diam aicí), que precisava qu’òm li apondiá d’aigardent, de vinaigre, de clavèus de giròfle e de sau, en pastent lo tot, gardat puei dins de topins ben tapats.
En 1785, l’abat de Sauvages donava per lo segond sens la forma rubarba e precisava que se sonava rubarba de fromatge. De son vejaire, se li disián ansin es per qu’aquò ponhe e es apetissadís, ce que lo fai comparar a la racina de la planta.
En realitat, coma lo mòstra lo siti « etymologie-occitane.fr », l’explicacion es autra. Lo terme fromatgier vèn de re+barba, d’abòrd que rasclavon ansin lo ròcafòrt, ambé lo meme gèst coma per se rasar, se levar barba… Mai de tot biais lo mot rebarbar voliá dejà dire levar tot ce qu’èra de rèsta…
J.Y. ROYER