Vaquí la cronica setmanièra de l’Agachaire d’aquest diménegue (dimenge) dins « La Provence », edicion deis Aups. Per informacion, aquesta cronica comencèt, l’i a mai de vint e un ans, lo 18 de junh de 1997. Òsca !
Cronica, dau 22 de julhet dau 2018 en lenga nòsta per l’Agachaire
Lo Juelh
Aqueste Quartidí 4 de Termidòr, lo calendier revolucionari festejava lo juelh. Quand parlo de festejar, es un biais de dire, d’abòrd qu’aquela marrida èrba se maudissiá, puslèu que de se celebrar.
En francés se sòna « l’ivraie » e, per dire lo verai, s’ai totjorn entendut (ò legit, puslèu) l’expression que parlava de la destriar dau bòn gran, seriáu estat pron incapable de la conóisser dins un champ de blat onte lei dos se mesclavon…
L’expression a per origina una parabòla de l’evangèli segon Matieu, ont un semenaire, qu’aviá semenat de bòn blat, un enemic li vèn de nuech e li semena entremitan de juelh. Quand lo blat sòrte puei, l’òm s’avisa dau juelh que pereu a grelhat. Les obriers lo vòlon anar derrabar, mai lo mèstre, de paur que derrabèsson pereu lo blat, li demanda d’esperar meissons, segar d’abòrd lo juelh e lo cremar en garbas, avans de s’atacar au blat. Ben entendu lo semenaire ei lo Bòn Dieu, e l’enemic au juelh lo Diable…
Mai lo marrit dau juelh èra sa toxicitat, que vos empegava quasi, ce que disiam « s’enjuelhar », en francés « s’énivrer », que li favon mema remarca, onte son mot « ivraie » vèn dau latin « ebrietas ». Emai l’internacionala des empegaduras a pas besonh per se retrobar de legir les evangèlis, e encar mens d’anar meissonar per triar de juelh e lo mastegar, ò ne’n far de tisanas…
Jean Yves ROYER
