CRONICA DE L’AGACHAIRE

Vaquí la cronica setmanièra de l’Agachaire d’aquest diménegue (dimenge) dins “La Provence”, edicion deis Aups. Per informacion, aquesta cronica comencèt, l’i a mai de vint e sèt ans, lo 8 de junh de 1997. Òsca ! Cronica dau 16 de març de 2025 en lenga nòsta per l’Agachaire

Dires ninòis (1)

Un pauc pus tard, dins sei « Memòris… », Mistral nos parla dei dires
que li aprenguèron de pichòt :
« Es em’ aquéli conte, sansogno e fatourgueto, que nòsti gènt,
d’aquelo epoco, nous aprenien à parla la bono lengo prouvençalo :
noun pas que vuei, la croio aguènt pres lou dessus dins la plus-part
di famiho, es emé lou sistèmo dóu brave moussu Dóumas que
s’endóutrino lis enfant e que n’en fan de pichot nèsci, que soun
dins lou païs tau que d’enfant trouva, sènso atenènço ni racino, car
tout ço qu’es de tradicioun, es de modo au-jour-d’uei de lou
renouncia de-founs. »
E bota, a ieu, probable que, au mens autant coma a’n eu, ma grand
me ne’n diguet. Ara, sabo pas se sa tòca èra de m’aprendre sa
lenga (nimai que fuguèsse estat aquela dei gènts de Frederic).
Simplament, tornavon dire ce que l’i avián dich dins son joine
temps, amb aquò pas mai. E de tot biais, en francés auriá pas fach,
tant tot aquò rimava e se ritmava d’espereu en lenga d’òc.
Quand per exemple ma grand me contava la Faveta, e que fasiá lei
gèstes d’aqueu paure malurós que l’escalava de branca en branca,
l’agantent d’una man après l’autra, en fent : « Branca, branqueta,
escala sus ma faveta… Branca, branqueta, escala sus ma
faveta… », o aguèsse dich en francés, de tot segur que jamai auriá
poscut escalar, e seriá demorat au sòu coma un tòti…
(De seguir)

Jean Yves ROYER