Vaquí la cronica setmanièra de l’Agachaire d’aquest diménegue (dimenge) dins « La Provence », edicion deis Aups. Per informacion, aquesta cronica comencèt, l’i a mai de vint e sieis ans, lo 8 de junh de 1997. Òsca !
Cronica dau 18 e 25 de junh de 2023 en lenga nòsta per l’Agachaire
Polet sus taula
Nòste polet rostit dau dimenge, ma grand lo serviá natura, just salat, sensa èrba ni aromata, e quitament pas una vena d’alhet. Un morcèu de polet, un culhier de son bòn jus dessús, e vaquí tot. Es agut arribat pasmens que, quand aviam de monde, lo faguèsse farcit. Crompava per aquò de carn de saussissa, l’i apondiá un pauc de pan pausat revengut un moment dins de lach, un uou, salava e pebrava un pauc, amb aquò pas mai. En lo servent, apondiá dins la sieta de cadun un pauc d’aqueu farçum, que devo avoar que m’agradava pas de rèsta, au contrari de tot ce que coinava ela.
Coma dins tota familha, sacher cu manjariá l’ala, la cuèissa ò just de blanc èra un problèma essenciau. Curiosament de mon ponch de vista, ma maire e ma grand se disputavon just la carcassa… Dins mon idèia, èra de tot segur per laissar lo bòn de la carn ais tres òmes de l’ostau. Quand aquela que l’aviá aguda l’i restava plus ren a roigar sus les òsses, l’autra disiá sempre : « Bota ! S’èro un chin, te sautariáu dessús ! » Maniera de dire qu’un chin se retrobariá ben malurós amb aquela ossamenta completament netejada…
Quand ma grand aviá pas aguda la carcassa, se ratrapava ambé la quincairòla, que sachèro pus tard qu’èra ce qu’en francés li dién de « croupion » e que vesiáu pas ce que l’i podiá ben trobar, a mastegar aqueu morcèu de gras…
(De seguir)
Lo gost dau polet
Lòngtemps, me pensèro que se ma maire e ma grand laissavon les patas e lo blanc ais autres, èra subretot per li gardar lo melhor, e jamai me venguet a l’idèia de li disputar sa carcassa, que pasmens semblavon de tant ne’n faire cas.
Mai lo jorn que l’i fuguèron plus, arrivat a la carcassa, vesiáu ben que l’i demorava encar pron de causas a manjar, en prenent la pena de lo triar, ai tot comprés. Èra pas per sacrifici que se la gardavon, mai per gromandugi ! D’abòrd qu’ei la carn de còntra l’òs qu’a lo mai de gost… Soncament, vèn un moment qu’aqueles pichons morcèus tant gostós, se manjon fregs. Me diretz que lo polet freg s’ei sempre agut manjat, emai lei bèus morcèus, ambé de mostarda ò en salada ambé d’autres causas. Mai ieu m’agrada mielhs quand es caud. Adonc, desempuei, començo per apondre un pauc d’aiga dins lo plat onte rèsta sempre de jus, fau dos morcèus (ò mai) de la carcassa, que la carn se levèsse pus facilament, e passo lo temps que fau a tot ben triar. E se gito les òs onte l’i rèsta plus ren dessús, remeto tota la carn, emai lei morcèus de pèu quand son ben grilhats retalhats fin, dins lo jus que rèsta onte demòra just un pauc d’aiga, e l’i meto de pastas ò de ris, que fau coire a fuec doç. Aquò fai una mena de pilau, onte se fau apondo un pauc d’aiga se fai besonh. E aquí vò que me regalo !
(De seguir)
Jean Yves ROYER