S’avesinant plan plan de Calènas e resisti pas a la jòia de vos faire present d’un texto de Jean-Marc PATRITI, autor contemporan, oficier de poliça de mestier e arquivista per passion, qu’escrivèt aqueu tròç de vida dau temps qu’èri escolan dau C.C.Oc-Païs Nissart e que lu cors si debanavan a la Cambra de Mestiers a Carabacel.
A l’òrle d’una draia, au pen de vielhs barris e de clapiers que semblan èstre aquí per nen faire mancar lo camin, ai rescontrat un vielh vilar, ficat en una valiera fresca.
Aquí si viu luenh dau bosin, luenh dau pecat coma ditz (di) monsur lo curat que se’n monta cada dijòus per dire la sieu messa e que se’n cala embé doi galinas en lo bissac, un molon d’òus e doi tomas dintre lo cavanhòu, e un more roge que fa plaser de veire. Que voletz, la bòna ària es tot !
En aqueu vilar si viu embé li costumas e li usanças dei vielhs. Per lo cachafuec, meton taula dins la grana sala de la maion comuna. Mas per ben festejar Calènas, cau finda pensar ai autres e es per aquò que segon la tradicion, au sopar de Calenas, si mete una sieta per un manja-garris que calinha de merlussas tota l’annada.
E despi quauqu ans, èra un vielh pastre qu’estaía en una bauma, a l’adrech de la Ròca, que, quora nòu oras picavan au cloquier, entrava em’au fond dei uelhs totplen de calor, cen qu’èra lo pus bèu regal per lo mèstre de maion. Mas, a la fin de l’estiu, aquel an, avia plegat li parpèlas sota lo soleu de setembre e li fuelhas de l’auton avion enfolopat la sieu tomba e finda lo sieu renembre.
Donca, ai darrieri festas de Calènas, coma nòu oras picavan, lo mèstre de maion regarjava la sieta e la plaça vueia, e vequí que la pòrta si durbèt e entrèt un òme maigre e lòng coma un escarasson e que degun conoissia. Mas coma avia dau bòn l’idea de si metre a taula, lo mèstre li mostrèt la sieta e li diguèt : « DEMANDI PAS DE DONT VENES, NI MANCO CEN QUE FAS, MAS DITZ-NEN PURA COMA TI DION. »
Alora lo forestier respondèt en francés : « JE M’APPELLE VALERY. »
Jean-Marc PATRITI