Faguèri conoissença de Joan PIZZO dau temps qu’èri escolan de Niçard en lo bastiment de la Cambra de Mestiers en carriera Carabacel. En aquest temps PIZZO, vendia de luquets en gròs, carriera Devoluy, pròche l’espitau Sant Ròc. Lo monde venia lo trovar tant per crompar de merç que per parlar en lenga. Avia una facilitat d’escritura. Cada setmana ò esquasi venia en cors emb’un tèxto novèu que lo s’èra pantaiat en la setmana. Per eu, tot èra pretèxto a l’escritura. Un jorn venguèt emb’au sieu famós « pan banhat » que ren que de li pensar mi fa venir encara l’aigueta. Vos laissi en la sieu companhia.
Lo pan banhat
De tu, n’en parlerai totjorn ‘mé gran respèct.
Siás per nautres Niçards l’oferta de l’amic,
Gustaron dau camalo, mas regal dau ric.
Se volètz l’alestir a la mòda de Niça,
Pilhatz un pan redon ò alora una grissa
Ben cuècha, ben levada, l’esclapatz per mitan,
La moléa es de tròup, la donerètz au can.
Pi, emb’una dorca d’òli de Sant Roman,
‘Mé de gròssi raiadas empastissatz lo pan,
Un chícol de vinaigre, ben de sau, ben de pebre,
Se n’avètz pas dau blanc, n’en meterètz dau negre.
Mentre que tot aquò tremperà plan planin,
Anatz vos rabalhar doi tomatis au jardin ;
Copatz-li embé gaube en lescas ben espessi
Que seràn sus lo pan enregadi e ben messi.
Sus d’un pichin taulèu, ben pròpre e ben net,
Chapolatz la cebeta e doi dòssas d’alhet,
De balicòt ben fresc, que dona l’esperfum,
E finda l’abocant que n’en platz en cad’un.
Pessuc a pessuc, aquela chapolada
De sobre lu tomatis serà espantegada.
Encara un turoluro d’òli que mi platz tant,
Es un rai de solèu que si fica en lo pan.
Avant d’encapuchar lo vòstre pan banhat
Embé lo tròç de pan que de caire a trempat,
Metètz-li doi òulivas saladi a maion
E finda, se vos platz, un talhon de pebron.
Anavi demembrar la caua la plus bòna :
Doi amploas saladi au senòri per Toana,
Doneràn un bòn gust de « rigau-relevau » ;
Cascatz-li ben la sau per que non fagon mau.
Aüra tot es lest, podètz portar lo vin,
Un tòmo de Cremat au color cresemin,
Anatz vos regalar, lo vos díi, amics !
A toi bòi gustarons, per toi : « bòn apetit » !
Joan Pizzo (1983)