Enric TORNIER, cançonier tra li doi guèrras, èra ben conoissut dai lectors de la « Ratapignata ». A escrich tra autres « la granda batalha navala dau Palhon », « la presa de Falicon per lu Japonés », « A la conquista de l’Àfrica »… que son de tròç d’antologia de l’esprit niçard, e que s’ameriterion de si retrovar dins un libre que li seria consacrat. Vos prepausam ancuei per vos faire venir l’aigueta, se si pòut dire, lo sieu famós verp solitari, revirat de la grafia italianisanta emplegada a l’época per l’autor.
Lo verp solitari
Que mi siáu inventat per cuntar ai amics.
Li a trenta cinq ans que senti que maigrissi
E mi siáu decidat a fenir aqueu suplici ;
E lo veterinari qu’anèri consultar
M’a dich coma aquò qu’avia lo toenia.
Aquela espeça d’auca mi di un mòt anglés
E pagui trenta francs per non saupre cen qu’es !
Per n’èstre ben segur pilhi lo diccionari
E vèi que lo toenia es lo verp solitari…
Au tròn de nom se’n vague, es aquò que maigrissi,
E que sembli un gisclet ; lo perque l’acapissi,
Se ieu mi pòrti mau, ti deves portar ben,
Bogre de saligòt, ti fau mancar de ren !
Pagues manco lo fit en lu mieus intestins
E quora mi merendi, per tu es un festin…
Que sigue de raiòlas, de polàs ò de pan,
Sensa ren mi dire, te’n pilhes la mitan.
Siás un bèu resquilhor, e n’ai pron a la fin,
Se tot cen que mangi, l’arrestes per camin.
Ren que de saupre aissò mi laissa lo regret
Dau bòn past qu’ai fach lo quatòrze de julhet.
Mas sabi de dont siás, tot aissò va chanjar !
Maugrat qu’as pas de nieras, li ti vau bolegar !
Ai crompat d’ocasion da un vielh farmacien
Un’cauva que m’a dich : « Se fa pas mau, fa ben ».
Un remedi epatent, fa passar la vergonha,
Lo verp solitari e pi finda la ronha.
Ti porràs rampinar, escotar coma un muòu,
Ti farai ben partir per lo mieu trauc dau …nas,
E se la tieu peu fina a pas tròup de badòlas,
M’en farai volentier una lònga talhòla.
M’an dich que lu verps que son de bòna raça
An dotze metres au mens, e de còup lu despassa.
M’estona que ieu sembli un mànegue de ramassa
E qu’en dintre per tu li sigue tant de plaça,
En lo mieu ventre estrech faies la tieu pelòta
Coma fa l’asticòt dintre d’una archicòta…
Siás naissut en la nuech e morràs au soleu,
Li a ren a chicar : lo tieu sòrt es pas bèu,
Vas jamai passejar, totjorn meme orizont
Per ti faire escapar, pilhi de precaucions,
Perque cau far ‘mé tu coma emb’ai tremolinas :
Per agantar la tèsta, cau fa sortir l’esquina.
En lo mieu còr sensible, ai un pauc de pietat,
Mas quora seràs mòrt, vai que ti plorerai pas :
Vòli devenir gras coma un pòrc de Biòt
E tu… ti laisserai, bèu e ben… en lo pòt.
Henry Tornier
Fabricant de verps poetics