Amics occitans, la cronica Ribon-Ribanha d’ancuei, titrada « L’afaire es dins lo sac ! » es prepauada da Joan Peire BAQUIÉ, president onorari de l’IEO-06. Asperam tanben lu vòstres escrichs per li cronicas futuri, que sigon racòntes dau passat ò dau quotidian, articles jornalistics, galejadas, poesias, cançons, scenetas de teatre, bandas dessenhadi…
a l’adreça : ribonribanha@yahoo.fr
« La garderem ribon-ribanha, nòsta rebèla lenga d’òc »
L’afaire es dins lo sac !
Dins lo quadre « l’avocat de vilatge », de Pèire Brueghel lo jove (1621) si veon de saquetons clafits de peças de proceduras. Son identificats per d’etiquetas corduradi e penduts sus de ganchos darrier l’escrivania de l’avocat e dau clergue.
Toi aquestu saquetons èran de sacs a procès. Eran sigue de juta, de cànebe ò de cuer e utilizats a passat temps per conservar lu elements dei dorsiers per fin d’arquivatge. Au dintre, s’atrovavan li diferenti pèças : de deposicions e requestas, de copias firmadi dai procurators e finda li pèças a conviccion.
Un còup l’afaire acabat, aquesti diferenti pèças èran messi ensems e pendudi dins lo sac fixat da un gancho a un barri ò una jaina ( que donèt l’expression « afaire pendent »). La tòca èra la proteccion dei documents encòntra lu garris e li ratetas. 
L’« afaire es dins lo sac » volia dire que lo dorsier judiciari èra lèst e que l’ensems dei pèças èra arquivat dins un sac segilat.
Per l’audiença, lo sac èra levat dau gancho e l’avocat podia paidejar davant la cort e « vuar lo sieu sac » en tirant li pèças necessari a l’aringa. L’avocat ò lo procurator que sabion ben utilizar toti aquesti pèças donèron naissença a l’expression « aver mai d’un torn dins lo sieu sac ».
E cric e crac l’istòria es dins lo sac !
Joan-Pèire BAQUIÉ lo 18 de decembre dau 2019
(d’après https://fr.wikipedia.org/wiki/Sac_%C3%A0_proc%C3%A8s)