Vaquí la cronica setmanièra de l’Agachaire d’aquest diménegue (dimenge) dins « La Provence », edicion deis Aups. Per informacion, aquesta cronica comencèt, l’i a mai de vint e doi ans, lo 18 de junh de 1997. Òsca !
Cronica, dau 15 de març dau 2020 en lenga nòsta per l’Agachaire
Epidemia
Dificil, per les temps que siam, de parlar d’autre que d’epidemia. D’autant que vòste paure d’Agachaire respònde a totei les condicions que fan que deuriá plus metre un pè defòra… Sus aqueu putan de coronavirús, ai ren d’especiau a dire. Per còntra ei l’ocasion de vos parlar un pauc des epidemias d’a temps passat que nòsta region n’a agut patit, e fuguèron pus terriblas que ce podem imaginar que serà aquesta.
La promiera que n’avem gardat memòria es aquela de la Pèsta negra, que toquet quasiment tot l’Occident e una part d’Africa. Partet en 1346 de Cafa, una coloniá genovesa en riba de Mar Negra, que lei Mongòus assetjavon. Per prendre la ciutat inventèron una arma biologica : avián de sordats mòrts de la pèsta, qu’avián aducha amb eles, e que ne’n mandèron les cadabres dessubre dei barris. De marins, contaminats, posquèron s’escapar e s’embarcar, qu’acostèron puei a Marselha lo 1er de novembre de 1347.
Lo 3 de decembre la pèsta èra a Forcauquier, coma marquèron sus l’Obituari de la glèisa Sant-Mari, que n’estimava lei mòrts a au mens les tres quarts de la populacion, ce que deu pas èstre luenh de la realitat.
Au mitan de l’an d’après, èra quasi a París au nòrd, Toleda a l’oest e aviá ganhat tota Greça emai l’Itàlia. Au començament de 1349 arribava a Viena, e en 1350 escalava jusqu’à la cima d’Escandinavia.
Jean Yves ROYER