Amics occitans, la cronica Ribon-Ribanha d’ancuei titrada » LA LENGA D’ÒC E LEI JUECS OLIMPICS. » v’es prepauada da Jaume PIETRI, reire president de l’IEO-06. Asperam tanben lu vòstres escrichs per li cronicas futuri, que sigon racòntes dau passat ò dau quotidian, articles jornalistics, galejadas, poesias, cançons, scenetas de teatre, bandas dessenhadi…
a l’adreça : ribonribanha@yahoo.fr
« La garderem ribon-ribanha, nòsta rebèla lenga d’Òc ! »
LA LENGA D’ÒC E LEI JUECS OLIMPICS.
Au cant III de Mirèio / Mirèlha (1859) Frederic MISTRAL escriu :
« Is auceloun vèn la mascoto
Rèn qu’a l’aspèt de la machoto ; »
(Les oisillons sont ensorcelés
À l’aspect seul de la chouette).
Podiá pas si pensar, lo Mèstre de Malhana, qu’aquela paraula de « mascòta » fariá miranda d’un cap de monde a l’autre. En occitan la masca es la « sorcière, la magicienne ». Dins lei derivats trobam lo vèrbe emmascar e lo diminutiu mascòta (fr. sortilège).
En seguida de l’òbra de MISTRAL, lo mot passèt au francés ambé lei sens conoissuts de pòrtabonur e de manfada.
Lo Comitat Internacionau Olimpic (CIO) tèn « SCHUSS », la mascòta dei juecs d’invèrn de Grenòble (1968), per la premiera mascòta olimpica emai fuguèsse pas alora oficiala.
« SCHUSS », la mascòta dei juecs d’invèrn de Grenòble (1968)
Desempuei Grenòble, totei lei J.O. d’invèrn e d’estiu an agut sa mascòta. Lei J.O. de Tokiò d’aquest an escapan pas a la tradicion ambé MIRAITOWA e SOMEITY.
MIRAITOWA e SOMEITY.
Ansin, lo mot occitan mascòta a passat dins un fum de lengas. Ne’n vaquí çai-sota una tiera:
Alemand maskottchen
Anglés mascot
Basco maskota
Catalan , espanhòu mascota
Esperanto maskoto
Italian mascotte
Javanés maskot
Japonés masukotto
Portuguès mascote
Romanés mascotă
Turc maskot.
Sabèm que lei lengas si fan de lònga d’escambis : la lenga nòstra , ela tanben, participa au vèrbe dau monde.
Jaume PIETRI.