Amics occitans, la cronica Ribon-Ribanha d’ancuei titrada ” LA LENGA D’ÒC E LEI JUECS OLIMPICS.” v’es prepauada da Jaume PIETRI, reire president de l’IEO-06. Asperam tanben lu vòstres escrichs per li cronicas futuri, que sigon racòntes dau passat ò dau quotidian, articles jornalistics, galejadas, poesias, cançons, scenetas de teatre, bandas dessenhadi…
a l’adreça : ribonribanha@yahoo.fr
“La garderem ribon-ribanha, nòsta rebèla lenga d’Òc !”
LA LENGA D’ÒC E LEI JUECS OLIMPICS.
Au cant III de Mirèio / Mirèlha (1859) Frederic MISTRAL escriu :
“Is auceloun vèn la mascoto
Rèn qu’a l’aspèt de la machoto ; ”
(Les oisillons sont ensorcelés
À l’aspect seul de la chouette).
Podiá pas si pensar, lo Mèstre de Malhana, qu’aquela paraula de “mascòta” fariá miranda d’un cap de monde a l’autre. En occitan la masca es la “sorcière, la magicienne”. Dins lei derivats trobam lo vèrbe emmascar e lo diminutiu mascòta (fr. sortilège).
En seguida de l’òbra de MISTRAL, lo mot passèt au francés ambé lei sens conoissuts de pòrtabonur e de manfada.
Lo Comitat Internacionau Olimpic (CIO) tèn “SCHUSS”, la mascòta dei juecs d’invèrn de Grenòble (1968), per la premiera mascòta olimpica emai fuguèsse pas alora oficiala.
“SCHUSS”, la mascòta dei juecs d’invèrn de Grenòble (1968)
Desempuei Grenòble, totei lei J.O. d’invèrn e d’estiu an agut sa mascòta. Lei J.O. de Tokiò d’aquest an escapan pas a la tradicion ambé MIRAITOWA e SOMEITY.
MIRAITOWA e SOMEITY.
Ansin, lo mot occitan mascòta a passat dins un fum de lengas. Ne’n vaquí çai-sota una tiera:
Alemand maskottchen
Anglés mascot
Basco maskota
Catalan , espanhòu mascota
Esperanto maskoto
Italian mascotte
Javanés maskot
Japonés masukotto
Portuguès mascote
Romanés mascotă
Turc maskot.
Sabèm que lei lengas si fan de lònga d’escambis : la lenga nòstra , ela tanben, participa au vèrbe dau monde.
Jaume PIETRI.