Vaquí la cronica setmanièra de l’Agachaire d’aquest diménegue (dimenge) dins « La Provence », edicion deis Aups. Per informacion, aquesta cronica comencèt, l’i a mai de vint e quatre ans, lo 8 de junh de 1997. Òsca !
Cronica, dau 20 de març de 2022 en lenga nòsta per l’Agachaire
Printemps ?
Aquest an, lo promier jorn dau printemps tomba encuei. Normalament son retorn acontenta, e Crosilhat podiá parlar de la « gaia primavera », qu’es pereu lo nom que li donem (emai aqueu de prima : « Après l’ivèrn veniá la prima » escriviá Bruèis).
Autre temps, nòstes trobadors se ne’n regausissián, coma dejà cantava lo promier d’entre elei, Guilhem IX d’Aquitània : « Amb la dolçor del temps novèl / Folhon li bòsc e li aucèl / Chanton chascuns en lor latin »…
E pus tard Bernart de Ventadorn : « Quan l’erba fresch’ e’lh fuòlha par / E la flors boton’ e’l verjan / E’l rossinhòls autet e clar / Leva sa votz e mòu son chant / Jòi ai de lui e jòi ai de la flor… »
Un provèrbi o afortirà que marca la fin de tot ce qu’ei marrit : « Au printemps totei lei maganhas sòrton ». Mai lo vèrbe sortir a la mema ambigüitat en occitan coma en francés, e s’aquí lo sens ei de garçar defòra, pòt tanben significar grelhar, sortir de tèrra. E coma pensar pas a’n aqueste emplec per nòste printemps d’ara, ont en Ucrània les aucèus son d’avions russis, e lei flors lei garbas de fuec dei bombas que largon ?
Emai a l’imatge allucinat de l’Anonime de la « Cançon de la Crosada », parlent au sègle XIII dau chaple ais pòrtas de Tolosa. Descriu un jardin que sempre renaisse, mai que sei flors rotjas e blancas son de carn, de sang e de cervèlas…
Jean Yves ROYER