Vaquí la cronica setmanièra de l’Agachaire d’aquest diménegue (dimenge) dins « La Provence », edicion deis Aups. Per informacion, aquesta cronica comencèt, l’i a mai de vint e sieis ans, lo 8 de junh de 1997. Òsca !
Cronica dau 08 d’octòbre de 2023 en lenga nòsta per l’Agachaire
Lo bruch dau trin (2)
A la debuta dau sègle, donavo dins d’escòlas una iniciacion a la lenga e a la cultura nòsta, una iniciativa que lo regretat Marcèu Clement aviá presa per lo despartament. S’adreiçava a de dròlles, despuei les pus pichons de l’escòla mairala jusqu’au CM 2 dins una escòla, e a de classas de seisena dins una autra. Lei mimologismes avián un gròs succès per totei lei nivèus, e d’abòrd aqueu dau trin. Ben entendut èra pas question de li donar nòsta version originala. N’aviáu compausat una autra, inspirada en partida per lei dires d’autrei regions d’òc. Vaquí ce que donava.
Li explicavo qu’autre temps, qu’aviam aicí un trin (e ieu l’aviáu encara conoissut), quand arribava dins la plana de Mana, l’entendiam dire : « Man-ja tèrra, chu-ca tèrra, man-ja tèrra, chu-ca tèrra… ». Quand s’arrestava a Mana, lo cap de gara siblava e disiá : « Siam a Mana ! Restarem pas la setmana… ». Quand lei Manarencs avián davalat, lo trin repreniá mai son bruch, jusqu’au moment qu’en vista dei Minimas, quand començaja d’atacar la còsta, lei gents l’entendián alenar : « La-mon-ta-rà-pas… La-mon-ta-rà-pas… ». Mai pasmens la montava e disián alora : « L’a-mon-tat !… L’a-mon-tat !… ». Repreniá puei son bruch de mai en mai lentament, jusque que lo cap de gara d’aicí siblèsse e cridava enfin : « For-cau-quier !… Siam pas tardiers… ».
Jean Yves ROYER