Vaquí la cronica setmanièra de l’Agachaire d’aquest dissabta dins « La Provence », edicion deis Aups.
Per informacion, aquesta cronica comencèt, li a mai de dètz ans, lo 8 de junh de 1997. Òsca !
Chronique pour ce samedi 1er août 2009 en lenga nòsta
Lo Jorn dau Balicòt
Per l’Agachaire
Siam lo Quartidí 14 de Termidòr, jorn que lo calendier revolucionari consacra au balicòt (ò belicòt) : en francés lo « basilic ».
Parlarem pas encuei de cosina (o ai agut fach mai d’un còp), mai soncament de sa cara simbolica.
Lo mot vèn dau grèc « basilicon », que vòu dire reiau. Esta planta nos arriba d’India ont es consacrada a Vishnó, e considerada coma magica.
A Roma, èra lo simbèu des amorós, e en païs d’òc n’avèm gardat aquela significacion. La retrobèm per exemple dins lei serenadas maiencas onte, quand lei jovents presentavon a la bèla desirada un brot de balicòt, aquò èra una demanda en maridatge, emai formulada d’un biais un pauc torçut : « Bèla, vos represente lo baricòt / Que n’es un aubre ben pichòt / Mai eu seriá ben fièr, pecaire, / S’eriatz la nòra (bèla-filha) de mon paire »…
Mai lo païs onte lo balicòt a lo mai fach pantaiar lo monde es encar la Romania , emai ailà se mangèsse pas. Per se ne’n tenir au registre amorós, lei joventas l’i pòrton sus lo pieg, a la cencha, ò dins les peus, aquò per estre urosas en amor. Plaçat sota son cabecier la velha dei Rèis, li fai veire en sòmi aqueu qu’esposaràn. Clafisson puei de balicòt les coronas dei nòvis, e ne’n garnisson son cabecier, per amòr de ben capitar sa vida conjugala. Ara, sacher s’aquò marcha a de bòn, es un autre afaire…