Chronique pour ce samedi 6 juillet 2013
en lenga nòsta
Per l’Agachaire
Un 6 de julhet
Aquò se passava lo 6 de julhet de 1189, jorn que Richard, fiu d’Enric II, veniá rèi d’Anglatèrra. Mai ont es aquí lo rapòrt ambé la cultura d’òc ? Es qu’aqueste novèu rèi, que sa maire èra Alienòr d’Aquitània, aviá per rèire-grand Guilhem IX, lo promier trobador.
Se n’i a pas pron amb aquò, apondrai qu’aqueste rèi nòu èra estat abalit aicí. Parlava francés e occitan, mai sabiá pas un mot d’anglés (ce qu’a l’epòca èra pas nimai un problèma ailà…).
E se vos ne’n fau mai, aqueu Richard que li dién pereu Còr-de-Lion, li aviam mes au nòste de « Òc e Non », un faus nom donat per un collèga, lo trobador Bertran de Bòrn, bòrd que de lònga trantalhava…
Ai dich un collèga, per amòr que lo Richard fuguet pereu trobador. Avèm d’eu doas cançons en occitan : una que ne’n faguet tanben una version en lenga d’oïl, e una autra de 12 vèrs soncament (una còbla ò un tròç d’una cançon).
Dins la promièra, la pus celèbra (« Ja nuls òm pres non dirà sa rason »), canta de son empresonament a Viena, en tornent de Crosada. La segonda (« Dòna vòstra beutats ») parla d’una autra mena d’empresonament, aqueu de l’amor d’una dòna. Mai l’autenticitat de l’atribucion d’aquesta es estada discutida, e l’òm ditz que Richard, lei dònas èra pas tròp son centre…