Vaquí la cronica setmanièra de l’Agachaire d’aquest diménegue (dimenge) dins « La Provence », edicion deis Aups. Per informacion, aquesta cronica comencèt, l’i a mai de vint e sieis ans, lo 8 de junh de 1997. Òsca !
Cronica dau 19 de mai de 2024 en lenga nòsta per l’Agachaire
Pagnol e lo provençau (6)
Per parlar de l’accent dins l’òbra de Pagnol, tornarai encara un còp
citar Lafont, dins aqueu tèxte, pareissut en provençau fai totara
cinquanta ans.
D’abòrd lo trobaretz pas en linha, e penso pas que
fòrça legeires l’aguèsson dins sa bibliotèca. E de tot biais, ieu que
siáu estat a son escòla e l’ai fòrça ben conoissut, podriáu que
tornar dire, de segur pas autant ben coma eu, ce qu’escriguet alora.
Vaquí perqué o fau sensa complèxes. Contunho la seguida just dei
frasas de la fin de la cronica de dimenge passat.
« Lo substrat marselhés d’aqueu tèxt es bèn un substrat. Parèis
coma un biais de reperar la realitat, es un signe d’identification que
fa rèn que ponctuar un debanar linguistic. Mai l’oralisacion dau
debanar es pas sènsa pausar un problèma, lo de çò que se ditz
estrechament l’accent, es a dire la realisacion en sotasistèma de la
fonologia e de la melodia dau francés. L’accent es una donada
contunhosa de l’espectacle. I cauguèt intrar. De dos costats : Orane
Demazis e Pierre Fresnay pèr Marius deguèron l’aprene ; quand pèr
Fanny, Harry-Baur remplacèt Raimu, l’aprendissatge èra tanbèn
necessari. D’autre costat, i avià lei provençaus : Raimu, Alida
Rouffe, Charpin, Dullac, Maupi, Chabert, Berval, Milly Mathis, etc…
La resulta foguèt non pas un bolhabaissa, ni mai una fusion, mai un
jóc de plans. »
(De seguir)
Jean Yves ROYER