Quiquí : Dialògo tra Madama Bertilha de la Torre e Ròsa :
– Veètz Ròsa, ièr de sera lu enfants an fach una pichina serada embè d’amics e an mes un pauc de bolum !!!
– Aí ! aí !
Per si-mema : Cada còup fan fèsta e meton lo pati e pi es a ieu de netejar lo champostre !!!
– Sobretot metètz tot coma denant la fèsta, !!!
– Aí ! aí !
E Ròsa si mete a redonar fòrma au salon :
Comença per ostar la rementa : papier, botilhas vuèi, bots de cigaretas, sóbrias de rementas etc….
Pi mete lu libres en la biblioteca, lu discos en li borsetas… Lu gòtos e li botilhas en plaça, lo canapé a retrovat lu sieus coissins, e cerièa sus lo pastisson a fach tanben de mainatge sus lo tablèu qu’es sus la paret !!!! Coma a fach, non lo sabi !!
Es per aquò que Madama Bertilha de la Torre es estada perplèxa en veent son tablèu de Picasso tot transfigurat !!
Mas tot es pròpre e ben de redrís, Ròsa a fach tot aquò lèu, lèu sensa un mòt !!
GERALD : GUERNICA
En seguida d’una serada ben aigada la proprietària demanda a la sieu frema de mainatge d’ordonar tot aquest pati fach per lu joves dissabta.
Fa lo morre embé lo sieu plumai en man davant tot lo chaple dau salon, dei botilhas vuadi, dei cendriers plens e si ditz que an deuguts fumar de pintaç per aver un pati coma jamai.
Lo lendeman, la proprietària ven per faire un compliment a la sieu frema de mainatge. Mas, la surpresa es granda quora avisa Guernica, la còpia dau celèbre tablèu de Picasso que sinhoreja sus la paret sobre lo canapé. Malur ! t’achapessi de trasformar aquesta òbra d’art de 10 mètres de lòng esponada au musèu dau Prado a Madrid.
Siás una « netejaira » ! Aquest tablèu rapresenta lo jorn dont lo general fascita Franco faguèt renversar la República Espanhòla per n’en tornarfaire una Sovranitat.
Aüra, lo tablèu rapresenta un gropa equivòco e ben vivent, d’un òme tenent en la man drecha una espada e de l’autra una crotz crestiana, tres fremas que una ten un enfant, una autra drecha e la darniera tenent un libre, estropiada per lo solet survivent dau tablèu sensa lo sieu capèu, doi animaus ben vivents e soguinhants, remplaçant lu doi mòrts.
Perqué aquest cambiament sus lo tablèu ??
1. Bessai non an conoissut l’istòria dau vilatge Guernica que lu avions Stuckas Alemands bombardavan lo jorn dau mercat ?
2. Bessai es fachada embé la sieu proprietària ?
3. Bessai, bessai……a vautres d’imaginar la seguida …….
Crestian : Bòn Dieu ! que pati ! L’autra sera, avèm festejat per la retirada de nòstre mèstre de Niçard, JP, au sieu embé quauqu amics. La serada siguèt pas una pichina merenda, embé entrelescadas e brissaudas, mas una tamponada per marcar l’eveniment. Nòstre amic badèt coma un fòrn quora recevèt en regal lo tablèu de Picasso, Guernica, enfin una reproduccion mai pichina que podia clavelar sus lo barri .
Davant lo terramòto dins la sala grana la mestressa de maion donèt la cofa e aucèt li bèrgolas. Per arranjar tot aquò mandèt sonar una especialista, una frema conoissuda dins un film american, que jugava una governanta arranjant la cambra dei pichoi d’un repetum de dets : Mary Poppin’s.
Lo temps es passat per cadun e la bèla Júlia Andrew sembla ancuèi mai a un boscadier que a una jòva premiera. Coma dion lu mainaus d’aquí « a pilhat car ». Mas la magia es totjorn la meme. Ben que sigue cargada d’ans coma un ae de sau, Mary bolega lo plumai de bas en aut, e de seneca a drecha. Toti li cauas vira-voutan dapertot dins l’ària per fin finala si metre en plaça. La taula, la biblioteca, lo vira-disc, li botelhas, lu gòtos, lu cendriers, tot aquò s’es ordonat, un pròpi bèu pantais !
Mary, portada dins la sieu abriva, faguèt un pauc de zele. Coma lo tablèu li semblava un chapin dau diau tornava metre en òrdre la pintura de Pablo, e , si donèt de gaube per faire una pintura ordinària, sensa signification particulària, la meme que mi fa mon felen lo dimècres en maion. Aquela pi, podem èstre una fada e capir un còrno a l’art moderne.
Au fach, avètz pas lo 06 de Mary, que lo mieu burèu, coma dire, es un pauc coma la premiera fòto ?
Anna-Maria MILARDI : La Frema de redrís
Anfosina e Jòuseta son amigas d’enfança e ailàs tanben rivalas d’enfança. De fach, despí quaranta ans, tot cen que crompan, tot cen que fan, tot cen que possedon va mes dins l’escandalh dei sieu discutidas per decidre cu deten la part melhora :
– Mon calinhaire m’a regalat de flors !
– Mentre lo mieu donèt mon pichin nom ai ròsas dau sieu jardin.
– Mon enfant saup ja pissar en lo topin !
– Sabes que lo mieu s’arramba au gabinet per faire lo besonh coma nautres ?
– Ai pintat la cambra de jaune !
– E ieu auguèri una idea geniala, metèri de daururas lòng dei barris per la faire semblar ai peças dau Palais Sardo.
E patin e cofin, dau temps que lu espós alassats s’esbinhan per escandalhar a la beguda cu vuerà lo mai de gòtos sensa chavirar.
Ancuei, li doi pastrolheras si son trovat una escomessa novèla da superar : cu a rabalhat la frema de redrís mai en camba.
Jòuseta entamena la charaissa : « La mieu Celestina es una perla vertadiera ! En doi oras de temps, neteja la maion da la cròta fins au granier e fretolha talament que pòdes admirar lo tieu reflès dins li tometas de la coïna coma faía lo Monsur Pròpre calossut de la reclama. L’autre jorn, mon fiu avia organizat una bambòcha que non sai per lo sieu natalici emb’un trentenau de convidats e la maion l’endeman semblava un porquier. L’i èran de botelhas e de veires espartits per sòl, de cendriers clafits de bots de cigarretas, de libres e de discs revessats sus lo tapís, lu coissins dau divan esparpalhats a l’entorn, de belicres denembrats sota-sobre, una lampa galambra e de rementa en cada canton. Bé, crese-lo se vòs mas en manco una ora, li botelhas èran tornadi sus lo bar, lu veires dins l’aisamentier, lu libres en la biblioteca e lu discs sus la tauleta dau vira-disco, lu cendriers èran vuei, la taula neta, lu belicres replegats e lu coissins drechs sus lo divan. Tot èra ben en plaça e la peça odorava de ceira e detergent limon. Es una perla, ti díi. »
Sus lo còup, Anfosina la regarja d’una ària compatissenta : « D’acòrdi, la tieu Celestina a netejat tot lo salon en una ora, l’i a ren aquí de tant extraordinari, a fach lo sieu travalh, qué ! Mas t’acapissi pasmens, es ja ben que lo fague. Pura conoissèsses la mieu Beneseta, ela sí qu’es una perla ! Tenes d’a ment lo tablèu Guernica de Picasso ? Aqueu que n’ai una copia dins lo mieu salon. Sobre, si veon un cavau esventrat, un tòro lenga pendenta, una frema desperada emb’au sieu enfant mòrt tra lu braç, una autra devorada dai flaras, una terça fenestriera tendent una candèla, un òme desmembrat pròche una flor e la sieu espada espeçada, e mai lo resta. Brefle, un orror crompat per mon espós en Espanha que lo pòdi manco regarjar tant que mi fa paur. Doncas, laissèri la mieu Beneseta manco un quart d’ora a netejar lo salon. Quora siáu tornada, lo cavau e lo tòro èran assostats sorridents dins l’establa, la premiera frema alachava son enfant mentre la segonda legissia au lume de la candèla de la terça e l’òme urós tenia la flor en una man e l’espada dins l’autra. Que bònur de veire lo tablèu ensinda, aüra si que mi plas. Sigue benedicha Beneseta que porgèt fin a la guèrra d’Espanha ! »
Verònica : Un còup e pròpre – Celestina, podètz donar un còup de pròpre au salon per plasir ! Embé Carleto, avèm laissat un pauc de bolum ièr de sera !
– « Un pauc de bolum » ? Mas cen que fa Madama, embé Mossur per laissar un tau pati, la batalha de Waterloo ?
– Cen que dies, Celestina ?
– Ren ren. Va ben Madama, donerai un còup de pròpre, coma de costuma !
E coma de costuma, la brava Celestina si mete au travalh. Mete tot en òrdre perfèct, mas un detalh li dona fastidi : aquel immense quadre estacat au barri. Es una reproduccion dau famós cap d’òbra dau Picasso : Guernica. Celestina saup pas cen qu’es Guernica e ni manco cu èra Picasso mas li dona fastidi tanben, l’i es lo meme pati que dins lo salon de Madama, quora a fach la batalha de Waterloo embé lo sieu espós. L’i es un cavau esventrat, un tòro agonisant, doi còrs desmembrats, una frema que crida embé lo sieu enfant mòrt dins lu braç e autri cauas joioï…
– Aüra basta, grida Celestina exasperada. Arrestatz de mi rendre fòla coma la mestressa !
A pena a fenit de parlar que toi sus lo tablèu si calman e si meton en òrdre. Lou cavau e lo tòro son venguts lu melhors amics e soguinhan totai doi. Lu cadavres an retrovat lu membres e semblan toi jioiós e la frema a lo sieu enfant torna vengut a la vida sus lu ginolhs que fa « gozi gozi ! »
Madama s’en torna dins lo salon e non crese cen que ve : « Mas Celestina, coma avètz fach aquesto miracle ! Siatz pas solament una serventa, siatz una fada ! »
« Una fada Madama ? A non, siáu basta una paura serventa. Mas pensi d’aver meritat finalament la mieu augmentacion ! Mercí Madama ! »
Marie-Do : Imatges
Aquestu imatges mi fan pensar au juec : cercar li diferenças tra lu doi imatges. Mas aqueu de travalh ! De costuma cau trovar sèt enganadas tra doi dessenhs, aquí l’i metèm per un molon d’oras.
Lo promier dessenh es una mauparada que si passèt dins aquesta maion ! Paura mesquina la frema que va ordonar e netejar la peça. Ieu que non mi plas de faire aquò. Lu cendriers en tèrra desbocan de bots, lu gòtos e li botilhas vuèi dapertot sus lo sòl, lu libres jetats defòra dei estatgieras, lu discs sus lo pichin taulier, lu coissins despartits dapertot en tèrra, lo viradísc dubert. Lu invidats laissèron un bèu bolum ! Per bònur non toquèron au tablèu. Cau una tornada blanca coma » Mossur Pròpre » aquí !
Dins lo segond veï solament la pintura de Picasso : Guernica. Non es plus Guernica.
Tot es quiet e plat ; lu morres dei personatges son soguinhants, alora que dins la pintura de Picasso, cridan an paur , lu braç levats, lu uèlhs exorbitats ; li bèstias finda son espaventadi. Alongats lu mòrts bocas duberti semblan bramar lu sieus dolors. Picasso embé aquest champostre vorguèt mostrar l’orror de la guèrra. Es un tablèu que mi donna la chicha de galina : es lo sieu ròtle.
Crestiana : Regarjavi lo dessenh per faire lo tèxto de Niçard : si ve un pichin tap de frema qu’es la mestressa de maion. A cò sieu, es un pati de l’autre monde, un champostre dapertot.
Tot es sota-sobre, a bodre, e fins lo dessenh dau tablèu es a tòrt e a travèrs.
Aquesta frema demanda a l’emplegada de maion, una gròssa frema encargada de faire lo mainatge.
Mesquina ! a de pan en la mastra !
Mas totun, a ben conduch la sieu òbra. A tot levat dau mitan. Lèu tot es net.
Quora reven la mestressa tot es fach d’incant e creisètz-lo vi pura, finda lo dessenh dau tablèu es mes en plaça!
Aquela es regda !
Cercavi d’ideas quora Gé fa que d’arribar, alora li demandi en faguent veire l’imatge.
– Que n’en penses ?
Dau premier còup mi respònde:
– Es facil, aquò es pròpi tu !
Sus lo moment ai pensat que vorguèsses dire la frema granada com’una calhera ò lo champostre a maion, bessai li doi… Siáu lèsta ben segur a mandar la poncha e li cercar de nieras, mas mi mòstra l’autra frema e mi regarja en mi dient :
– Siás tu quora ti pilha !
Va ben !
Es ver, cau dire que de fes que l’i a, ai en tèsta de tot metre en plaça vito vito. Mas urosament que mi pilha pas gaire, perqué quora ai fach grand policia mi reconoissi plus e li devi demandar
– As pas vist aquò ?
Es que tròvi plus ren !
JPB : Rita.
La mieu frema de mainatge es una perlòta. Que dii una perlòta ! Es una fada ò puslèu « La masca ben aimada », molher de Joan-Pèire en la seria televisada dei annadas 1964 e subla, una Maria Poppins per adults. En una virada de man tot es ordonat, tot es en plaça, ren que despassa, ren en tròup, ren que manca. Figuratz-vos, que la setmana passada, augueriam d’amics au nòstre, una fèsta coma nen plas de faire embé cants, rires, música, danças tradicionali, da beure e da manjar en l’amistat e la convivialitat, aquela que nen plas tant a l’IEO-06. Doncas avèm fach fèsta, fins tardi en la nuech, avèm charrat, parlat, barjacat, bastit tornarmai lo monde. Quora toi siguèron partits la sala grana semblava un prat batalhier : lu coissins dau canapé èran en tèrra, parier per lu libres, discs, botelhas, gòtos e sóbrias diversi. Eravam las, vist l’ora avançada, remanderiam au lendeman lo mainatge de la peça. Fortuna l’endeman èra un diluns, lo jorn que la nòstra « Samantha » locala, Rita de pichin nom, venia n’ajudar coma cada setmana a netejar l’apartament. Gaire coratjós, e davant tot lo travalh que l’i èra da faire, demandèri a ma frema de donar li instruccions a Rita. Sensa pauar de question, Rita demandèt a demorar soleta en la peça. Es aquí qu’un miracle si mostrèt. Una ora après, tot èra en òrdre, retrovèri meme lo mieu parèu de belicres perdut la velha. Mas cen que qu’arribi pas encara a acapir ancuèi es coma Rita faguèt per cambiar la reproduccion dau tablèu de Guernica en un tablèu pòst modern.
NOS AN ESCRICH : Patricia Jouve : Joan Pèire força interessant ! 🥰 Vau proposar aquest’ execice au cors de lenga de la Sanha de mar !
Véronique Milardi: Encara un exercici que n’a divertit totplen
Jean-Jacques Murat : tot despend de l’educacion a l’ostau : se le pichin Pablo èra estat acostumat d’asegar la sieuna chambra, pas jamai auriá pintat Gernica en dètz-e-uech
Anne-Marie Milardi : 😘
Laure-Isabelle Fargeon: 😀