Andrieu FAURE, de Gap, auguèt lo gentum de nos laissar adaptar lo sieu vocabulari de basa Provençau-Aupenc en Niçard. Que ne’n sigue aremerciat. Publicam ancuei la terça pàgina d’aquesta adaptacion. Auguram que cadun ne’n faque bòn usatge.
Per legir la premiera e segonda partidas dau vocabulari de basa :
http://ieo06.free.fr/spip.php?article1111
http://ieo06.free.fr/spip.php?article1112
DONCA (donc) : Era aquí li a gaire de temps. Donca pòu pas èstre ben luenh.
DONAR (donner) : Donar da manjar ai afamats, donar da beure ai assedats.
DONT (où) : Dont anatz ? Dont vas ? Sabi pas dont es.
DOi, DOÏ, DOAS (deux) : Ma maire avia doi filhas. De filhas n’avia doas. Ieu de filhas, n’ai doï.
DOTZE (douze) : Sièis e sièis son dotze.
DURBIR (ouvrir) : Duerbi la pòrta. La pòrta es duberta.
EEEEE
E (et) : Lo paire e la maire son a maion. Tu e ieu anerem jugar ai bòchas. Arriberai tra cinc oras e cinc oras e mieja.
E BEN (hé bien) : E ben, aquò va pròpi ben !
EMBÉ (avec) : Veni embé tu au cors de lenga. Embé cen que mi donatz n’i a pron.
EMPARAR (apprendre) : Empari a parlar niçard. Empari l’occitan.
EN (en) : Faguèt lo trabalh en una ora. Parlava en occitan, aqueu dei valladas d’Itàlia.
EN CÒ DE (chez) : Lo pichon s’està encara en cò de sa maire.
ENCARA (encore) : Siáu pas encara partit mas vau partir lèu.
ENFANT (fils aîné, enfant) : L’enfant de Noré es partit en Espanha. Lu enfants d’aüra son lu òmes e li fremas de deman.
ENFIN (enfin) : Enfin arribes ! Es pas tròup lèu !
ENSEMS (ensemble) : Aquelu doi son totjorn ensems.
ENSIN / ENSINDA / COMA AQUÒ (ainsi) : Es ensin que cau faire.
ENTENDRE (S’) (s’y connaître) : Quora una persona s’entende pas en lo travalh, aquò va pas !
ENTRE/TRA (entre) : L’òme èra entre doi fremas. Deves causir tra ieu e ela !
ENVUEIA (envie) : Quora fa caud, avèm envueia de beure.
ES A DIRE (c’est-à-dire) : Saup l’occitan. Es a dire que saup parlar e escriure aquesta lenga.
ESCÒLA (école) : Estudia l’occitan a l’escòla.
ESCOTAR (écouter) : Escotavi, mas aqueu que parlava èra tròp luenh e capissii pas tot cen que diía.
ESCRIURE (écrire) : Totplen de monde sabon parlar la lenga occitana mas la sabon pas escriure.
ESQUASI/QUASI (presque) : Li èran esquasi toi mas li mancava lo president. A pas acabat completament mas quasi.
ESTAIRE (habiter/rester) : Son paire e sa maire s’estàn a La Ternitat. Embé cen qu’ai crompat m’està pas grand caua !
ESTRE (être) : Siáu occitan. Siam pas a Marselha. Eran dotze. Siáu arrivat una ora fa.
ESTUDIAR (étudier) : Lo monde qu’estudian ben sabon totplen de cauas.
EU, ELA, ELU, ELI (lui, elle, eux) : Eu es mai vielh qu’ela. Elu son joves. Eli cantan ben.
EXPLICAR (expliquer) : Aüra que m’as explicat l’afaire, capissi tot.
EURÒ (Euro) : Aqueu libre, l’ai pagat vint Euròs.
FFFFF
FAIRE/FAR (faire) : Es pas totjorn possible de faire cen que volem. Capissi tot lo travalh qu’aquò farà per vos. Faía tres mes que l’avii pas vist.
FEBRIER (février) : Lo mes de febrier es lo segond de l’annada.
FREMA (femme) : Un òme parla embé una frema. Es vengut embé frema e enfants.
FIN (fin) : Nos veirem a la fin dau mes de decembre. Èran a la fin dau dinnar.
FINS (jusqu’à) : Vau estaire aquí fins a dijòus de la setmana que ven.
FRAIRE (frère) : Ai doi fraires mai joves que ieu.
FREID, FREIDA (froid, -e): Au mes de genier passat, faia freid. L’aiga es freida.
GGGGG
GENIER/GENOIER (janvier) : Lo mes de genier es lo premier de l’annada.
GES (pas, point) : N’i a que bevon totplen de vin e d’autres que ne’n bevon ges.
GRAN/GRAND /GRANA/GRANDA (grand -e) : Es un òme grand. Es una femna granda. Grana e gròssa mi fague Dieu, que blanca e ròsa mi farai ieu. Es pas grand caua, tres còup ren, mas es la mieu vida e li vòli ben (A. Pelhon).
GRÒS (gros) : L’òme èra tròup gròs per passar per aquela pòrta qu’es tant pichina.