– Qué de nòu ? Cadun au sieu torn conta la sieu setmana
– Coma lo diètz en niçard : Il se fit prendre à chaparder dans les grands magasins.
– Faire lo ritrat/ lo portret d’una persona ò d’una bèstia.
Participèron au cors : Marido e Rogier, Joan-Pèire, Crestian, Choaseta e Gerald, Jennifer. D’autres sòcis dau cors non si posquèron conectar, pasmens auguriam lo travalh de Françon e Quiquí que lo nen mandèron per corriel.
Que de nòu :
Quiquí : Denant dei vacancas Toi lu Sants aneriam en cò de nòstra filha Franço tra Valença e Lion, a Beausemblant : lo plasir de si veire après de semanas e semanas !!! e l’ocasion d’anar veire a Lion un endrech que si sòna « la Sucrière », luec de fabrication tornat en salas d’expausicion e n’avèm vist una bèla d’expausicion sus de la vida de Saint Exupéry qu’èra un òme qu’auguèt una vida ben plena. L’univèrs de Saint Exupery cuntat emb’un comentari simple, agradiu, sovenirs de sa maire e d’amics.
L’aventura de l’areopostala, lo principi de l’aviacion, le premiera traversada sobre l’Atlantic e lo desert. Era un òme visionari, umanista, au servici dei autres, aviator escrivan ò escrivan aviator, reportaire.
Es dau temps d’un accident en lo desert que rescontrèt lo « Pichin Prince » » e cuntèt la sieu istòria. L’expausicion sus lo Pichin Prince es una vertadiera fadarìa, tot un monde maravilhós fach d’esculturas repilhan l’istòria escricha : una istòria per lu pichoi cuntat per lu adults !!
Sabètz qu’aquest libres siguèt traduch en niçard ?
Vos convidi a descurbir la vida de Saint Ex en liegissent lu sieus libres ò en anant sus lo site de l’expò.perqué es pas aisat d’anar a Lion d’aquestu temps !!!
Coma lo diètz en niçard : Il se fit prendre à chaparder dans les grands magasins.
Si faguèt peçugar/agantar/achapar a patalar/raubar en/dins lu grans masaguins/negòcis.
Faire lo ritrat/ lo portret d’una persona ò d’una bèstia.
Françon DALBERA : Si sonava Rina.
Si sonava Rina. Era una pichina frema emb’un còr gran coma una maion.
Sabia reçaupre au sieu coma una regina. Per alestir de pasts per lu amics èra totjorn presenta .
Avia passat la sieu vida a sonhar lo monde, èra infirmiera a la retirada.
Era apassionada de la lenga, de la cançon, dau teatre en lenga.
Un jorn avèm jugat au « Relais de la jeunesse » en Cimiez un troç de la mitologia greca. Jugava lo rotle dau Minotaure e s’èra mascarada.
L’i èra finda Thésée e Ariana. Si siam totplen riut perqué quora jugava un rotle èra pròpi en lo sieu personatge.
Quora si rescontraviam e que non avia lo moral, parlava francés e quora tot anava ben parlava niçard.
Avia totjorn l’envam per avançar sus la draia de la vida maugrat li difficultats.
Una frema simpla que siáu contenta d’aver conoissuda.
JPB : Rina
En aquestu temps de Toi lu Sants, ren de mai normal que de pensar a n’aquelu que nos an laissat per anar dins l’estelam. Dissbata passat 31/10 èri au cementeri dau levant per florir lu mieus mòrts. Coma de costuma vau sus la tomba de Rina e Jeanòt, lo sieu paure òme, vesina de la tomba familiala.
Rina naissèt a Niça, en vila vielha a una época que lo niçard si parlava per carriera. Per ela ren de mai normal que de l’emplegar, de lo parlar. Faguèt d’estudis d’infirmiera e passèt la sieu vida a esfogar, a solajar la sofrança umana dins mai d’un servici de l’espitau Pasteur, dont venguèt cap de servici.
Si maridèt embé Jeanòt e auguèron un enfant, Joan-Pèire, e una filha, Evelina, totai doi faguèron d’estudis universitaris e passèron un doctorat d’estat, per Rina èra una grana satisfaccion.
Aquesta lenga niçarda li a sempre ginginat en la tèsta. L’annada de la sieu retirada, venguèt ai cors de niçard de l’Agora, au Gramon. Es aquí que descurbèt la leteratura niçarda e lu sieus autors : Jousép Rosalindo Rancher, Francés Guisol, Francés Gag, Alan Pelhon, e ne’n passi.
A mai de sessant’ans si marquèt a l’Universitat de Niça per anar mai luenh dins la conoissença de la sieu lenga e passèt lo diplòma universitari de lenga d’òc sota la direccion dau professor Castelà.
Per nautres foguèt un exemple, de la veire tornar ai estudis embé umilitat, ela qu’avia totplen liejut e qu’avia ja una grana conoissença de la curtura nòstra.
Parlerai de la sieu bontat, de la sieu generositat, de la sieu implicacion dins la vida associativa de l’Agora e dau Gramon. Toi aquelu que l’an conoissuda sabon quau èran li qualitats de Rina. Parlerai finda dei sieu qualitats de grana coïniera, m’enavisi encara dau gust dei « merdas de can » que faguèt per l’emission de Vaqui sus França 3 e dei sieu participacions à « Coïna sensa Frontiera ».
Rina, siás partida en lo 2002, nen manques en toi.
Embé Mauris t’avèm escrich una cançon “Cançon per Rina”, una cançon joioa, plena de vida a l’imatge de cen qu’èra Rina, una frema que li plasia faire fèsta, balar, cantar.
Cançon per Rina
Bala, bala, bala, bala balarin
Per l’amor de Rina, dau sieu bèu morrin ,
Tambalea, pica lo tamborin,
Per l’amor de Rina, qu’a lu uelhs clarins,
Baleràs de lònga de sera au matin.
La tarantèla ti mena, la tarantèla au bal,
Ti farà perdre la tèsta, coma lo vent Maestral .
Canta, canta, canta, canta trobador
La beutat de Rina, dins un cant d’amor,
Fai-li una cobla de bòna color ,
La beutat de Rina coma una flor,
Espeliss’ de prima, dau tieu obrador .
La cançoneta ti mena, la cançoneta au bal,
Ti farà perdre la tèsta, coma lo vent Maestral.
Brindi, brindi, brindi, brindi a tu companh,
Tu l’amic de Rina, a tu mèstre Jan,
Chin ! per la tieu fèsta, lu vòstres vint ans,
Tu l’amic de Rina, li as pres la man,
Per menar lo brandi, sota l’estelam .
Es l’amistat que ti mena, es l’amistat dins lo bal,
Ti farà perdre la tèsta, coma lo vent Maestral.
Vòla, vòla, vòla, vòla la cançon,
Dins lo còr de Rina, dau sieu companhon,
Per lu calinhaires, creisse la passion,
Dins la votz de Rina, totplen d’emocion,
Per ti faire saupre qu’aspera un pichon.
Es l’amor fòl que ti mena, es l’amor fòl dins lo bal, (var : Òc, es l’amor que ti mena…)
T’a fach perdre la tèsta coma lo vent Maestral.
Coda : bala, bala, bala, bala balarin per l’amor de Rina, per l’amor de Rina
bala, bala, bala, bala balarin per l’amor de Rina, dau sieu bèu morrin.
Morrin : minois
de lònga : continuellement.
Peut-être remplacé par » fanrandola » ou autres danses selon la musique.
Maestral, Maestrau : Mistral.
Cobla, : genre littéraire utilisé par les troubadours.
de bòna color : cf : Guilhem de Peitieus (1071-1127) : « D’un vers, s’es de bona color, Qu’ieu ai trach de bon obrador ».
obrador : atelier d’écriture du troubadour.
Brindi a tu : De « brindar » porter un toast, littéralement « à ta santé ».
Le verbe prendre admet deux formes en niçois : « pilhar » et « prendre » ; « da questas doas formas podes prendre una a ton plaser. » Francés PELLOS
L’estelam : les étoiles, le ciel étoilé, amuïssement du « m » prononcé « n ».
Paraulas : Jean-Pierre BAQUIÉ (lo 31 de mai dau 2002) – Mùsica : Mauris Sgaravizzi
Quiquí : Lo cat de Franço : Mambò
Lo veire arribar d’un pas flac de felin segur d’eu en sa gonèla de pelissa favèu, vos regarjant de sieus bèlhs uelhs verds, jamai menaçant, real, epura d’una bòna talha que porria faire paur, Mambò es un cat caressant e tanben se li plas de jugar, a l’ocasion embé ratetas e aucèus, jamai duerberà li arpias sus degun ; a Mambò, li plas de faire lo fòl embè son compaire can : Mully que li fa soventi-fes de misèrias alora qu’es doi còups mai pichin qu’eu (es un Yorkshire !!) mas es son amic alora quora n’a una fora de jugar, si mete de drech e regarja Mully embè l’ària de dire : vene se t’encales !!!
Choaseta CLEMENT : La filha de la mieu pichina neça es blonda embé de berris frisats e d’uèlhs blus. A la naissença, èra pelada. Es devèrs l’atge d’un 1 an e mieg que lu sieus berris an commençat de crèisser .
A per nom Abigalh, a quatre ans. A una pichina sòrre de 2 ans e mieg que si noma Thais.
Marido MAIRE : Canalha. Ma filha a una bèla gata que si sòna Canalha.. Lo sieu pel es ros fornit e doç, lu sieus uelhs verds que devenon marrits quora es embilada; li sieu pichini aurelhas s’aplatisson sus la tèsta e s’escondon dins lu pels. Li pòdi faire de nhònhas quora es consenta e non si mete a gronhar : vòu èstre tranquile tot lo jorn camina per carriera ma mèfi per lu pàures passerons que cantan dins lu aubres: es una grana caçairitz. Lo sera quora la caça es estada bòna, coma un regal, mete davant la pòrta un aucèu ò una rateta. L’ai barrada dins la mieua cròta dont èra intrada per faire lo ficanàs e l’i es demorada una nuech.
Jennifer : En la mieu classa, ai de fasmes. Son d’insectos que semblan a de brancas. Pòdon èstre verds o marrons. Quora an paur, bolegan pus. Manjan de romegàs. Vivon solament un an.
Es un pauc estrange/estranh d’aver de fasmes perqué es pas coma un can ò un cat mas mi plas parier de talhar lu romegàs e d’aver de naissenças e de lu faire veire ai escoulans que devon chausìr un nom en niçard per « lu » fasmes.