Vaquí la cronica setmanièra de l’Agachaire d’aquest dissabta dins “La Provence”, edicion deis Aups.
Per informacion, aquesta cronica comencèt, li a mai de dètz ans, lo 8 de junh de 1997. Òsca !
Chronique pour ce samedi 24 janvier 2009
en lenga nòsta
Lo jorn dau Taur
Per l’Agachaire
Aqueste Quintidí 5 de Pluviòsa de son an 217, la Republica festeja lo Taur. En lenga nòsta avèm tres mots per ne’n parlar : lo taur, lo brau ò lo buou. En principi lei dos promiers correspòndon au francés « taureau », e lo buou au « bœuf » ; mai dins tot plen de cas son emplegats d’un biais indiferent. Es ansin que quand l’òm fai córrer lei buous, aquò vòu pas dire que lei bèstias siegon crestadas. Ara per sacher perqué fem aquela mescladissa, vos dirai que ne’n sabo tròp ren…
D’autant qu’avem de biais de dire ont empleguèm l’un per l’autre. Es ansin que quauqu’un que brama coma un taur, un brau ò un buou, fai exactament lo même bram… Metem pasmens una diferéncia per la fòrça : caracterisa un òme qu’es coma un taur ò un brau, mai s’es coma un buou voudrà dire simplament qu’ei pron gròs.
Lo mai qu’utilisèm per les provèrbis e autrei biais de parlar, es pasmens lo buou : « Buou vièlh fai rega drecha » (de segur, se compren qu’ambé lo temps aguèsse aprés…), e « Fauta de buou, se fai laborar l’ase » (fauta de mièlhs…). « Caminar au pas dau buou », aquò ei marchar plan planet. Quand, en juguent ais cartas, l’òm a un bèu juec, es un « juec de buou ». Quand la plueia fai d’un riu un torrent, es un « buou d’aiga ». E, ben entendut, se « lo buou se pren per lei banas, se pren l’òme per les paraulas »…