Vaquí la cronica setmanièra de l’Agachaire d’aquest dissabta dins « La Provence », edicion deis Aups. Per informacion, aquesta cronica comencèt, l’i a mai de quinze ans, lo 8 de junh de 1997. Òsca !
Chronique pour ce samedi 15 septembre 2012
en lenga nòsta
Per l’Agachaire
Lo Marron
Siam encuei lo Nonidí 29 de Fructidòr, jorn que lo calendier revolucionari dedica a la celebracion dau marron.
Mai es qu’aquò seriá la frucha dau marronier, ò aquela dau castanhier ? La castanha, sus aqueste calendier, a son jorn a ela. Es que n’aurián donat un autre au marron, que pasmens li sembla pron ? Ai pas poscut o sacher.
D’alhors, me siáu lòngtemps demandat perdequé, de pichòt, manjavo de confitura de marrons, que pus tard tastèro de marrons glaçats, mentre quand ne’n fasiam a l’ostau, rostits a la sartan castanhiera (n’aviam una que nos avián donat), ò ben bolhits, èron que de castanhas… Mai lei marrons que se mandaviam dessús, a la man ò ambé de largues (e que nos favon de bravei bachòcas), elei se manjavon pas… E pasmens ei lei solets marrons que conoissiam, mentre lei boitas de crèma de marrons d’Ardescha mostravon sus son etiqueta ren que de castanhas ! Fai puei pas talament de temps qu’ai agut per aquò lo mot de santa Clara, e siáu pas segur que totei mei legèires l’aguèsson…
Mistral ditz simplament que lo marron es una gròssa castanha, ce que sembla pron relatiu. La diferéncia maja, en realitat, es que i a au mitan des castanhas una mena de pelenganta, mentre lo marron es tot d’una peça. Ara, vos prenguessiatz un marron ò una castanha, que tant vos farián mau l’un coma l’autra…