Vaquí la cronica setmanièra de l’Agachaire d’aquest dissabta dins “La Provence”, edicion deis Aups. Per informacion, aquesta cronica comencèt, l’i a mai de quinze ans, lo 8 de junh de 1997. Òsca !
Chronique pour ce samedi 05 janvier 2013
en lenga nòsta
Per l’Agachaire
Lo Peirard
La promiera cronica d’aquesta annada serà dei duras… Non pas qu’aguèsse a patir de la crisi, mai vau seguir encuei lo calendier republican, que nos mete au Sextidí 16 de Nivòsa e lo consacra au peirard.
A l’epòca onte fuguet creat este calendier, lo peirard serviá mai que mai per abrar lo fuec, coma o ditz pereu la lenga nòsta quand lo noma « pèira de fuec ». Li faliá per aquò se servir d’un briquet, qu’èra pas aqueu que conoissèm mai un morcèu de fèrre, de formas divèrsas, mai qu’èra sovent una mena d’anèu plat, mai ò mens envertolhat d’un ò dei dos bots. Un pauc coma de cacalaus que se viron l’esquina…
Lo gèst es ara pron oblidat. Deviatz prendre d’abòrd un morsèu d’amador, un bolet ben conoissut que vèn sus les aubres, e que son nom, occitan emai en francés (“amadou”, que sa revirada seriá « amateur »), vòu dire que, justament, s’enflama facilament… Metiatz vòste peçuc d’amador còntra lo peirard, tengut entre lo poce e l’index, que li picaviatz dessús ambé lo briquet per far de belugas. Un còp abrat l’amador, serviá eu a enfuòcar una broqueta, ò de palha, ò de causas ansin…
Mai d’abòrd qu’ei ma promièra cronica de l’an, ei lo moment d’utilisar una expression nòsta, e de faire lo vòt que 2013 vos tengue totei « sans coma un peirard »…
Jean-Yves ROYER
