Vaquí la cronica setmanièra de l’Agachaire d’aquest diménegue (dimenge) dins « La Provence », edicion deis Aups. Per informacion, aquesta cronica comencèt, l’i a mai de dètz-e-vuech ans, lo 8 de junh de 1997. Òsca !
Cronicas, emb’un pauc de retard, aquela dau 13 de decembre de 2015 en lenga nòsta per l’Agachaire
Lo Canèu
Se ne’n devèm crèire Wikipèdia, siam encuei lo 23 de Frimaire de l’an 224 d’aquela paura Republica, e festeja ela lo canèu. Un des calendiers revolucionaris dau Net remanda eu aquela fèsta a deman, e fai de vuei aquela dau brugi. Mai entre lo còp d’escoba de brugi e lo còp de cana, sabo puei pas tròp qunte dei dos nos vai anar lo mielhs… Se podèm parlar de mielhs ! D’autant qu’ambé les canèus pereu l’òm pòt faire d’escobas, ò puslèus d’escobetas, ambé sei cimas…
De tot biais lo « roseau » francés d’aqueste calendier fai pas la diferéncia entre lo canèu comun, sauvagi, e la cana, que n’ei la varietat cultivada, ben entendut pus gròssa.
Canas e canèus an en cò nòste de molons d’utilisacions. Vius, l’òm ne’n fai de baranhas a l’entorn des champs e dei jardins, emai quand son encar joines se pòdon donar a manjar au bestiari. Un còp talhats, emai retalhats, ne’n fèm encar mai de causas, de la cana a pesca ais canissas, que servon pereu a tot plen de d’utilisacions, en passent per les palissons per les poms d’amor ò lei faiòus.
Mai un des emplecs lei mai originaus que n’avèm en Provença, ei de ne’n far d’encas per instruments de musica a vent. E bota, d’aqueles instruments, n’avèm pron ausit cantar e siblar despuei quauquei setmanas… De qué se n’engavaissar lo canèu, coma n’i a que dién per parlar de la garganta…
