Vaquí la cronica setmanièra de l’Agachaire d’aquest diménegue (dimenge) dins “La Provence”, edicion deis Aups. Per informacion, aquesta cronica comencèt, l’i a mai de dètz-e-nòu ans, lo 8 de junh de 1997. Òsca !
Cronicas, dau 19 de febrier de 2017 en lenga nòsta per l’Agachaire
Anniversari
Aquò se passava fai just encuei 220 ans, mai es un anniversari que sembla pas qu’interessèsse encara cu que siegue. Pasmens, a l’epòca fuguet pas un pichòt afaire…
Despuei la mitat d’un millenari, Avinhon e la Comtat èron la proprietat dau Sèti-Sant, e sabem que les papas li restèron de temps. Tre 1789, les Avinhonencs, ganhats per les idèias novèlas, demandèron eles pereu au papa de reformas, que ben entendut eu ne’n vouguet ren sacher : les papas son pas sovent reformistas…
Adonc, lei revolucionaris demandèron son restacament a la França, ce qu’anava ben a Avinhon, mai pas gis a la Comtat… E desenant fuguet la guèrra entre lei dos, menada mai que mai costat papista per Carpentràs.
Pas question de far lo racònte des eveniments que van seguir, ni soncament de lei resumir, de complicats que son – emai fòrça interessants. La Republica diguèt de òc au restacament a la França, emai lo papa ne’n fuguèsse pas estat consent…
Dirai que s’acabet completament l’afaire soncament quand, de la Revolucion, fuguet sortit lo generau Bonaparte, e que ganhet la guèrra que menet còntra l’armada de l’Empèri d’Austria e dau Reiaume de Sardenha. L’Itàlia ansin envasida, lo papa fuguet oblijat de signar un tractat que compreniá la cession d’Avinhon e de la Comtat a la Republica francesa. Aquò a Tolentino, lo 19 de febrier de 1797.
Jean Yves ROYER