Vaquí la cronica setmanièra de l’Agachaire d’aquest diménegue (dimenge) dins « La Provence », edicion deis Aups. Per informacion, aquesta cronica comencèt, l’i a mai de vint e tres ans, lo 8 de junh de 1997. Òsca !
Cronica, dau 27 de decembre de 2020 en lenga nòsta per l’Agachaire
Un 27 de decembre
Lo vint-e-sèt de decembre de 1882 naissiá a Dòla, l’anciana capitala dau Franc-Comtat, un pichòt a la familha Pasteur, que li diguèron Loïs. Sabo pas s’una autra annada qu’aquesta auriáu fach d’aquela data lo tèma de ma cronica, mai en 2020 es una evidéncia…
D’autant que dintre ses promièrei recèrcas, l’i aguet aquela sus lei malautiás dei manhans, e d’abòrd la pebrina, que lei menet per una part en Provença Nauta, mai que mai a Palhairòus (sus la comuna dei Mès) en 1868. Sabem coma posquet ne’n gardar nòstei manhans en ne’n trient lei granas.
Dei manhans passet ai galinas, que capitet en 1879 a vaccinar còntra lo colerà. De la galina sautet puei au moton, que comencet en 1881 a vaccinar dau carbon. Après tornet en Provença a la fin des annadas 1880, que les pòrcs l’i patissián d’una epidemia de roget, e zo mai la vaccinacion !
Mai ei subretot en 1885 d’aguer vaccinat còntra la ràbia un pichòt Alsacian, mordut per un chin enrabiat e que capitet de sauvar, que fuguet la començança d’aquela practica e de la celebritat de son inventor, emai pron d’autrei l’aguèsson aguda de lòngtemps assajada, ambé de resultas variadas. E posquet, quauquei mes après, fondar l’institut que d’intrada li donet son nom.
Pas besonh d’apondre que de vaccinacion, dins lei jorns e lei mes que vènon, avem pas finit de n’entendre parlar…
Jean Yves ROYER