Vaquí la cronica setmanièra de l’Agachaire d’aquest diménegue (dimenge) dins “La Provence”, edicion deis Aups. Per informacion, aquesta cronica comencèt, l’i a mai de vint e cinq ans, lo 8 de junh de 1997. Òsca !
Cronicas dau 06 de novembre dau 2022 en lenga nòsta per l’Agachaire
La corrida aicí : despuei quora ?
La promiera corrida que se tenguet en França, aquò fuguet pas a Nimes, mai a Baiona, lo 21 d’avost de 1853. Ailà avián, coma en Provença, una tradicion anciana de juec ambé la bovina, la corsa landesa, vesina de la camarguenca. L’i devián pereu « rasar » la bèstia (ailà una vaca) en se tenent lo pus pròchi possible d’ela dins sa corsa, e au darrier moment s’escartar d’un costat ò de l’autre. D’aquí qu’ai jogaires li dién d’escartaires, puslèu que de rasetaires. D’autres (ò, pus rarament lei mèmes) espèron per li sautar au-dessús tot dau lòng, de totei lei biais possibles, ce que ne’n fai una performància esportiva pron espectaclosa. E, coma au nòste, pas question de faire mau a la bèstia, e encar mens de la tuar a la fin !
Alora perqué aquela corrida a l’espanhòla en 1853 ? Èra donada per una nòbla Espanhòla, Eugenia de Montijo, joina nòvia dau tot novèl emperaire Napoleon III, desviraire de la Republica lo 2 de decembre de 1851, coma fòrça Bas-Aupencs ne’n gardon encara la dolorosa memòria. Mai sa responsabilitat dins la mòrt de tant de republicans, deviá gaire lo menar a la sensiblitat per lo chaple de quauquei bèstias, maugrat la lèi Grammont de 1850, que punissiá tota crudelitat sus les animaus. D’abòrd qu’aquò agradava a sa frema, se garçava ben eu dei lèis d’una republica que n’èra estat lo matador…
(De seguir)
Jean Yves ROYER