Cars amic (-ga) e sòci (-a),
Vos mandi una pichina carta postala de vacanças. Esperi que li vòstri si son ben debanadi e que d’aqui gaire aurem lo plasir de si tornar veire per una annada occitana fruchoa.
A ben lèu.
Dimècres 4 d’avost.
3 oras dau ‘près-dinnar.
Lu Rescòntres Occitans en Provença s’acaban. Coma de costuma si son debanats en un ambient calorós fach de convivialitat e d’amistat. Aquest an un pauc mens de monde a Vilanòva de Poligny : 70 personas au premier estatgi, un pauc mai de 80 au segond. Lo monde presents son estats unanimes per dire qu’avion trovat cen qu’èran venguts quèrre : lenga, curtura em’ai lo sobran.
Partem en familha per Sent Píer (Val Grana) en li valadas occitani d’Itàlia. Passem per lo còl de l’Archa que pilha per nom aqueu de la Magdalena costat italian.
Arribats au vilatge siam aculhits per una música familiara, aquela de Sergio BERARDO & C. e dei 50 musicians que faguèron un estatgi de jorgina, galobet, sansonha, pifre…e meme arpa celtica lu 3 e 4 d’avost ensemb’eu. Tot lo vilatge es present. Joves e vielhs balan.
Aficha fèsta dei campanas
Cambiam pas d’ambient après la setmana a l’escòla occitana d’estiu.
Parli embé Paula, una frema jova dau país, que mi cuenta la fèsta patronala dau 1ier d’avost e dei campanaires que venguèron sonar a bodeta. L’IEO-06, que collaborèt a la reüsida d’aquesta fèsta, èra rapresentat da la sieu segretairitz Carlòta RUBINI e Joan-Pèire AIPERTO lo nòstre sòci campanier de Saorge.
Dijòus 5 d’avost.
Ancuei plòu. Provèri d’anar cercar de bolets mas la chavana mi costrenhèt de tornar de corsa au mieu.
N’aprofiti per legir lo libre de Magali BIZOT-DARGENT : « Questions essencialas e autreis escrichs minusculs » editat da l’IEO. Aimi totplen cen qu’escriu Magali, l’estile fresc e espontanèu dei sieu novèlas. Auguèri l’ocasion de legir d’unu dei sieus tèxtos, denant parucion, aquelu que presentèt au « Concors literari deis Amics de Mesclun ». Magali mi dediquèt dau temps dei Rescòntres l’exemplari especial « premier fan » cen que siáu en veritat. Signali que l’IEO-06 metèt en rega sus lo sieu site 2-3 novèlas sieui e convidi lo monde a legir denant de crompar lo libre au festenau dau libre de Moans-Sartòux lo 2 d’octòbre a l’estand de l’IEO-06.
La pluèia quita. L’i teni pas plus vau anar veire sota lu castanhiers se « i salhin » (se sòrton). Parli dei bolets de segur. L’èrba es banhada e mi banhi lo bas dei braias. Fa pas ren l’envuèia es tròup fòrta, mi cal anar. Visiblament lo temps dei bolets es passat. Tròvi quauqui raspinhós roges qu’aquí sònan de « cacaròte ». Aneràn ben en lo sauçon de tomatis que condisserà la pasta.
Lu raspinhós roges
Divendres 6 d’avost.
Esto sera lo « Corou de la Cevitou » canta en occitan en la glèia de Sent Píer. L’i anerai de segur en familha embé ma sògra e un nep que n’a fach la suspresa d’arribar ièr de nuech.
Mas denant vau encara veire sus la montanha de’n faça se tròbi lo mieu premier bolet. Fach ! Siáu content qu’èra ben escondut en l’èrba.
Lo bolet escondut
9 oras dau sera. Lo concert si debana en la glèia. La premiera dei cançons es lo « Se canta ». Lo còro de la « Cevitou » s’es mes alentorn dei bancs dont siam assetats, lu espectators son au mitan. Recevem lo cant de davant, darrier, de toi lu costats. S’audon li vint votz de maniera distincta en stereo se si pòu dire. Per li 17 autri cançons la formacion si mete en faça dau public. Per nen faire plasir, Paula, qu’es lo cap dau còro acaba per « Nissa la bella ». Siam sensibles en aquest gest e au fach qu’augon cantat la cançon d’Alan Pelhon e Maurís : « Aquel cant ». Una pròpi bèla serada. Mercí la « Cevitou » !
La « Cevitou » en la glèia de Sent Píer
Dissabta 7 d’avost.
Ancuei mi vau faire copar lu berris. Es quauqua ren d’òrdre privat e qu’auria ren da faire aquí, levat lo fach qu’es lo solet negòci qu’existe encara au vilatge. Teni donca a faire travalhar Pasqualin que fa doi mestiers es « sartre-barbier ». Quora arribèri èra a faire una gonèla. Pasqualin mi dona de novèlas dau vilatge e dau monde que l’i vivon. Lo temps que mi copa lu berris siáu au fiu de tot lu darniers petegolescs e pastrolhs que garderai de per ieu. Mon nep venguèt embé ieu. Comença de s’acostumar au parlar d’aquí estent que li personas rescontradi parlan basta l’occitan dei valadas. Eu s’es fach faire la barba. Coma lo nen diguèt Pasqualin : « Aüra plus degun saup faire aquò e siáu un dei darniers vertadiers barbiers de la region Pimont ».
Esto ‘près-dinnar sortida curturala a la borgada de Valgrana. Si fermam a l’ospici medieval dont s’atròva l’afresc de la Santa Ternitat e la Vierge a l’enfant en tròno, de pinturas naïvi dau sécolo XIV atribüidi a Matteo e Tomaso BIAZZACI de Busca. Es ja lo terço còup que l’i vau aquest an.
La Santa Ternitat e la Vierge a l’enfant en tròno.
Sempre a Valgrana en direccion de Montemale la capèla dedicada a doi sants : Bernard e Maur. Li afrescas dau XIVen sécolo son atribüidi a Pèire de Saluzzo.
Capèla de Valgrana, l’Àngel (detalh)
9 oras dau sera.
Balèti a Pradievi lo vilatge da costat. Ma filha e son cosin l’i van. Mi conteràn deman que l’i vau pas.
Diménegue 8 d’avost.
Ièr de sera totplen de monde au balèti e sobretot de danças collectivi, meme per la valsa.
Esto ‘près-dinnar anam au Frise, un masatge de la comuna de Monterosso. La vida rurala l’i s’es conservada esquasi coma 50 ans en arrier. Sent Píer es a si despopolar mentre au Frise, situat 6 qm mai aut en la valada, bastisson. Lo monde fan de lach que ientra en la fabricacion dau fromai d’apelacion chastelmanh. Soleti tres comunas an lo drech en aquesta l’apelacion. Li tres comuna son « Monterosso » que lu gents d’aquí diion Borgat, Pradievi (Pradleves en italian) e Chastelmanh (Castelmagno en italian). Crompam de chastelmanh que ma filha tornerà deman a Niça.
L’escòla dau Frise embé l’inscripcion en occitan.
(da segre…)