Vaquí la cronica setmanièra de l’Agachaire d’aquest dissabta dins “La Provence”, edicion deis Aups. Per informacion, aquesta cronica comencèt, l’i a mai de quinze ans, lo 8 de junh de 1997. Òsca !
Chronique pour ce samedi 22 décembre 2012
en lenga nòsta
Per l’Agachaire
Lo carbon
Au calendier republican, siam encuei lo Duodí 2 de Nivòsa, e celebra eu lo carbon. Ò puslèu en francés « la houille », qu’aqueste calendier s’interessa pas au carbon de bòsc, mai soncament au carbon de mina, ò carbon de pèira coma diam nautres quand volèm precisar.
De pichòt, lo païs de Forcauquier èra encara un païs minier, una causa ara pron oblidada, emai lei gents de Sant-Maime (e pus luenh aquelei de Manòsca) n’entreguèsson lo sovenir de mai d’un biais. Mai cu remarca encara ce que rèsta de la mina en anent de Forcauquier a Fontiana, que pasmens l’i passèm pas luenh ?
Me rapèlo encar d’aguer vist, en anent a Manòsca, lei vagonets que passavon de lòng d’un cable au-dessús de la rota. E a Sigònça, que sa mina sarret soncament en 1960, una installacion pariera menava lo carbon a la gara de Lurs. Pariera, mai ben pus lònga, d’abòrd que mesurava exactament 5 726 mètres, e disián a l’epòca qu’èra la pus lònga d’Euròpa.
Per parlar de Sigònça, a temps passat mon grand anava ambé la carreta querre ailà lo carbon. E quand èro a l’escòla, es amb aqueste que se caufaviam d’ivèrn. Donava sovent talament de fum (amb una odor de soupre qu’ai totjorn dins lo nas) que deviam durbir un moment lei fenèstras ! Me demando coma vai qu’aqueles estubassadas nos an jamai asfixiat…
