Vaquí la cronica setmanièra de l’Agachaire d’aquest diménegue (dimenge) dins “La Provence”, edicion deis Aups.
Per informacion, aquesta cronica comencèt, l’i a mai de dètz-e-sèt ans, lo 8 de junh de 1997. Òsca !
Cronica per aqueu dimènegue 24 d’aost dau 2014 en lenga nòsta
Per l’Agachaire
Un marrit « Matin »
Se passava just cent ans fai. A la promiera pagina d’un jornau parisenc, « Le Matin », un article s’intitulava « La vérité sur l’affaire du 21 août, Le recul en Lorraine ». Explicava que, se l’armada francesa aviá reculat davans l’alemanda, au contrari de ce qu’esperavon, aquò se ne’n preniá pas a l’estrategia de ses oficiers ni au coratge de ses òmes, mai soncament au flaquitge e a la petòcha des « troupes de l’aimable Provence », « prises d’un subit affolement ». Autrament dich ai sordats dau XVen Còrs d’armada, compausat d’òmes venguts dei despartaments provençaus e de Corsega.
Lo senator de la Seina que signava aviá escrich a la demanda dau ministre de la Guèrra, ce que reconoisset pron lèu en s’excusent. Mai lo mau èra fach, d’autant que veniá renfortir una opinion nordica ben arrestada sus les Provençaus e ses tartarinadas… Una legenda negra èra naissuda…
Sus lo moment, ses consequéncias fuguèron terriblas. Avèm de testimònis de sordats, tornent bleçats dau Frònt, que laissèron crebar d’abòrd qu’avián l’accent dau Miegjorn…
Mon grand mairenau n’èra, d’aqueste còrs, coma o mòstra son libret militari qu’ai entre mans. Amb eu, dins una envolopa, iston quatre articles de jornau retalhats puei, per reabilitar nòstei sordats. Mai d’aquel afaire lo grand, bleçat au Camin dei Damas, jamai ne’n diguet ren…
Jean-Yves ROYER