Vaquí la cronica setmanièra de l’Agachaire d’aquest diménegue (dimenge) dins “La Provence”, edicion deis Aups. Per informacion, aquesta cronica comencèt, l’i a mai de dètz-e-nòu ans, lo 8 de junh de 1997. Òsca !
Cronicas, dau 24 de julhet de 2016 en lenga nòsta per l’Agachaire
Un 24 de julhet
Es un episòdi d’una des epòcas lei mai ensagnosidas de l’istòria nòsta que se passet un 24 de julhet. L’ensems ei sonat la guèrra dei Cevenas, mai li diam pus popularament la guèrra des Camisards.
Lòngtemps, aqueles questions de guèrras religiosas nos an semblat de causas completament anacronicas en França. Mai pron de monde se demandon ara se seriam pas tornats a una epòca ansin : de chaples menats per de motius religiós… E que sabèm pas tròp se ne’n podrem veire la fin…
En 1702 les catolics avián tornat començar de secutar les protestants après que Loïs XIV, de totei lei rais de son marrit soleu, n’aviá donat l’òrdre en 1685.
Aqueles avián emigrat, ò s’escondián, mai que mai dins les còlas cevenòlas. Ailà, dins la Losera, un abat dau Chailar – inquisitor d’un sadisme grand – les torturava dins l’ostau dau baile dau Pònt-de-Montvèrd, en riba de Tarn. Jusqu’au 24 de julhet de 1702 qu’un seissantenat de protestants venguèron per lei desliurar en cantent un saume, se cresent qu’aquò bastariá… Mai quand li aguèron agut tirat dessús, esclatèron la pòrta per lei far sortir e botèron fuec en cò de l’abat. Aqueste sautet de la fenèstra, e fuguet tuat.
Una guèrra veniá de començar, menada per de jovents que, per se conóisser entre elei, se passavon la camisa de subre lei braias, e que adonc sonèron lèu de Camisards…
Jean Yves ROYER