Vaquí la cronica setmanièra de l’Agachaire d’aquest diménegue (dimenge) dins “La Provence”, edicion deis Aups. Per informacion, aquesta cronica comencèt, l’i a mai de vint ans, lo 18 de junh de 1997. Òsca !
Cronica, dau 20 de mai dau 2018 en lenga nòsta per l’Agachaire
La Lusèrna
Encuei la Republica se còmpta au Primidí promier de Prairial e l’i festeja la lusèrna. E de tot segur, per l’intrada d’un mes que celebra les pradas podiá gaire chausir mielhs ! D’abòrd qu’aquela planta es un pauc la rèina des prats e, que siegue fresca ò secada (onte fai un fen requist) es una dei mai emplegadas per noirir lo bestiari.
Mai en lenga nòsta, la lusèrna es pereu una pichòta bèstia que luse. Un entomologista dau sègle XIX, après aguer precisat que son lei femèlas que li lusiá lo ventre, explicava poeticament ansin la tòca d’aquelei lumes : « Aquò son lei flambèus de l’amor, de fars, de telegrafes nuechencs que luson e sinhalon de luenh lo besonh de reproduccion, dins lo silenci e l’escur dei nuechs. ».
Ara lo mot nos ditz pas se parla dei vèrmes qu’ansin luson, ò d’aqueles que o fan en volent. Ieu per ieu conoisso subretot les promiers, que se ne’n vei encara un pauc d’estiu, mai lei segonds n’ai agut vist aicí ren qu’un còp dins ma vida, fai ara fòrça temps d’aquò.
M’anetz benlèu demandar lo rapòrt entre la lusèrna des prats e la lusèrna que luse ? E bè n’i a un, e es a la lenga nòsta que o devem. D’abòrd que se la planta se sòna ansin, coma o dison les etimologistas, es que sei granas liscas son lusentas, e vaquí perqué en occitan li avem mes pereu de lusèrna a l’èrba que ne’n sortirà puei…
Jean Yves ROYER
