Vaquí la cronica setmanièra de l’Agachaire d’aquest diménegue (dimenge) dins “La Provence”, edicion deis Aups. Per informacion, aquesta cronica comencèt, l’i a mai de vint e doi ans, lo 18 de junh de 1997. Òsca !
Cronica, dau 26 d’abriu dau 2020 en lenga nòsta per l’Agachaire
Esconjurar
Avem vist lei mesuras que podiá prendre au nòste una comuna au sègle XV, en temps d’epidemia. Mai qunta èra aquí dessús la politica de l’Estat ? A l’epòca que ne’n parlaviam, lo comtat de Provença èra pas francés, e lo sobeiran n’èra lo rèi Rainier. Veguem sei decisions au moment de la pèsta de 1478-1479.
Comencet per afortir que la causa promièra de la pestiléncia, èra la depravacion dei mors e des costumas ! Aquesta aviá provocat la colèra de Dieu, e la pèsta n’èra la justa consequéncia… Ben entendut repreniá la posicion de la Glèisa, que profiechava de l’ocasion per espaurugar lo monde e assajar de lo ramenar a sei vistas.
Adonc, dins una ordonança presa as Ais lo 8 de julhet de 1479, nòste « Bòn rèi » impausava tres interdiccions. De’n promièr, enebissiá de blastemar. Ce qu’estona un pauc : coma s’aquò fuguèsse estat autorisat aperavans ! Mai probable qu’aquela malautiá, que vos tombava dessús, deviá provocar fòrça « Capon de Bon Dieu » e autres « Tròn de Dieu » !…
La segonda èra de jugar ais cartas, ce que nos mòstra qu’aqueu juec èra dejà pron espandit en Provença. La tresena enfin èra de plus anar ai bordèus, que sabèm que ne’n mancava enluec. S’aquelei disposicions avián una rason morala, tenián pamens una consequéncia positiva, estent qu’impausavon una distanciacion sociala, coma diriam encuèi…
Jean Yves ROYER