Dissabta passat, lo 19 de novembre, l’IEO-06 si recampèt per festejar lu 40 ans de l’associacion, que lu sieus estatuts siguèron depausats a la sota prefectura de Grassa lo 4 de novembre dau 1976.
Lo president dau jorn d’ancuei, Joan-Pèire SPIES, faguèt lo discors en lenga per presentar l’anniversari e dire cen que siam, cen que fèm, cen que volèm, en presença sus lo pontin dei ancians presidents de l’IEO-06 e d’elegits.
La revirada en francés d’aqueu discors siguèt assegurada m’una projeccion dau tèxte en francés, gràcia a l’ajuda precioa de Julieta, gaug bòn en ela.
De seneca a drecha
Julieta, jove sòcia de l’IEO-06, Joan-Pèire SPIES, Gilbe COMBE (president 1986-1991), Muriel VITETTI, ajoncha a la cultura de la comuna de Pelhon, Andrieu SÀISSI (president 1991-1994), Jaume PIETRI (president 1994-2002), Joan-Luc GAGLIOLO, Conselher Municipau de Niça delegat au patrimòni, a la leteratura, a la lucha còntra l’iletrisme, au teatre e a la lenga niçarda, Conselher Metropolitan, Joan-Pèire BAQUIÉ (president 2002-2014), Ciril PIAZZA, Cònsol de Pelha
Sénher GAGLIOLO pilhèt pi la paraula au nom de la comuna de Niça per assegurar l’associacion de la sieu amistat e dau sieu sosten dins lo sieu travalh d’espandiment de la cultura e de la lenga.
Aquí sota podètz tornar legir lo discors, e troveretz lo ligam per telecargar lo discors en niçard e la revirada francea en bas de pàgina.
L’IEO-06 A 40 ANS
Alora siam ensems.
Lo cau dire, aquò rescaufa lo còr.
D’amigas, d’amics venguts dau levant coma dau ponent, d’en valada de Ròia coma dau país grassenc… Recampam de niçards, d’alpins, de provençaus, e d’amics venguts de mai luenh encara.
Recampam lu nòstres sòcis de l’IEO-06 d’aquí e d’ailà, mas finda d’amigas e d’amics que d’una maniera ò d’una autra, travalham de concert ensemb’elu.
Non podiavam faire autre, festejar lo nòstre anniversari sensa vautres toi.
Volèm mostrar a la ciutat que n’acuelhe ancuei, ai comunas, au monde dei Aups-Maritimes, dau 06, e au delà, la tradicion d’acuelh de l’IEO-06, e vi vòli aremerciar d’aver respondut a la nòstra convidacion.
Vòli aremerciar premier Sénher Eric CIOTTI, President dau Consèu Despartamentau per lo prèst d’aquest luec, li gents que n’ajudan sus plaça, Sénher Arnaud FALQUE, Rogier BERTOLOTTI, Carmen, Corinne, Lauriane.
Aremercii finda lu elegits e li personalitats que nen fan l’onor e lo plaser d’èstre aquí mé nautres,
Sénher Joan-Luc GAGLIOLO, Conselher Municipau de la comuna de Niça delegat au patrimòni, a la literatura, a la lucha còntra l’iletrisme, au teatre e a la lenga niçarda, Conselher Metropolitan, que rapresenta Monsur lo Cònsol de Niça e Monsur lo President de la Metropòla Niça-Costat d’Azur
Sénher Ciril PIAZZA, Cònsol de Pelha
Dòna Muriel VITETTI, Conselhera Municipala de Pelhon delegada a la cultura, que rapresenta Sénher Joan-Marc RANCUREL, Cònsol de Pelhon e finda aquelu que non posquèron èstre presents e nen demandèron excusa
Sénher Felipe PRADAL, Cònsol de Niça,
Sénher Crestian ESTROSI, President dau Consèu Regionau Provença-Aups-Còsta d’Azur, President de la Metropòla Niça-Còsta d’Azur,
Sénher Jiròni VIAUD, Vice-President dau Consèu Despartementau, Cònsol de Grassa
Sénher Gérald LOMBARDO, Conselher Despartementau e Cònsol d’en Bergier
Lo sieu partenariat n’es car, premier que n’ajudan d’una subvencion de fonccionament, mas sobretot perqué emb’ai elegits, ensems, podèm èstre mediators, passaires de la cultura, au travers d’accions endraiadi dins li sieu comunas, li sieu collectivitats.
Ne’n dirai, per memòria, tres : un projèct de sinhalisacion bilingüa (en Bergier) ; un sosten a la dictada occitana (Niça) ; la difusion de jornals que fan una plaça a la lenga (Coarasa e Pelhon).
Vòli findi mercejar lu rapresentants de la nòstra associacion federala de l’IEO, lo President Pèire BRECHET, la Vice-Presidenta Anna-Maria POGGIO, que nen fan lo plaser e l’amistat de participar a la nòstra fèsta.
Festejar l’anniversari de l’IEO-06, es metre en perspectiva aquesta istòria facha de partenariats. Es ren oblidar dau travalh d’edicion, de publicacion, d’ajuda a la creacion despí d’annadas, e qu’avèm amplificat despí lo 2012 mé la sortida de cinc libres. Es finda regraciar lu mieus predecessors a la presidença de l’associacion, lo paure Jòrgi GIBELIN, de la sieu creacion en lo 1976 fins au 1986, Sénhers Gilbert COMBE dau 86 au 91, Andrieu SÀISSI dau 91 au 94, Jaume PIETRI dau 94 au 2002, e Joan-Pèire BAQUIÉ dau 2002 au 2014, que son toi aquí dapé de ieu, mé nautres. Es onorar lu trobadors dau jorn d’ancuei que faguèron descurbir una lenga de la poesia, lo paure Alan PELHON, sòci de l’IEO-06 despí lo principi , lo paure MAURÍS que metèt en música e cantèt tant de tèxtes que gardam en memòria, lu trobadors de la revicolada dei annadas 70, e finda toti aqueli e toi aquelu que donèron de temps, que s’investissèron per la transmission de la lenga e de la cultura. Es tanben remembrar ai mai de 200 sòcis que son elu que son l’associacion, que son elu lu ambassadors de la lenga, son elu que si fòrman per au sieu torn difusir, son elu que bastisson l’IEO-06 de deman.
Qu’aquò es la tòca grana de l’IEO.
Transmetre.
Transmetre la cultura, la lenga. Sensa repaus.
Transmetre li valors que, despí que Berta filava, coma si ditz, pòrtan d’ideas de fraternitat porjudi au monde.
Toi aquelu que menan d’accions, lu mercejam. Non pòdi faire la tiera tota, mas son numerós aquelu que donan de cors de lenga, menan d’activitats per la promocion de la lenga : jornadas d’escambis e de descuberta dau país, recampament de monde per durbir de camins de la lenga d’òc, aquelu que menan d’ataliers de tota mena, teatre, danças tradicionali populari, cant, coïna, escòla dei campanas, aquelu que s’entrigan de la biblioteca, de la libraria, dei conferenças, dau site que publiquèt mai de 3250 articles que si pòdon legir en rega, dei tres pàginas Facebook que recampan 918 amics, aquelu que s’ocupan dau travalh d’edicion, aquelu que gerisson la crònica Ribon-Ribanha que, despí 8 ans, prepaua un tèxte en lenga inedich da legir en rega cada dimècres, aquelu que son responsables dei partenariats que menan embé tot un fum de partenaris :
> li associacions afrairadi que son sòcias de l’IEO-06 : la Societat d’Art e d’Istòria dau Mentonasc (SAHM) en lo país mentonasc, que saludi Joan-Louvis ASPLANATO, qu’es aquí mé nautres e que rapresenta lo sieu President, lo nòstre amic Joan-Louvis CASERIO, majorau dau felibrige, l’associacion Sota Òrme, de Gòrb, que saludi la sieu presidenta Arleta PASTOR e lu sieus sòcis que son presents, Nissa Pantai-Ccòc, que saludi lo sieu president Cristòu DAURORE, aquí finda, Alp’Harmonia, d’en valada d’en Palhon ;
> pi mantuni associacions, l’Associacion dei Professors de Lenga Regionala, la Federacion dei Associacions dau Comtat de Niça, Nissart Per Tougiou, Parlen Oc-bi, qu’organisam emb’eli la dictada occitana a Niça, lo Teatre nissart Francis Gag, lo teatre Rodou nissart, Nice la belle, que sostenèm la sieu creacion d’espectacles vivents, Course au trésor, l’Associacion Li Fioretti Saorge, Solidarsport, Courir à Peillon de Nissa, BLAUSASC VTT 06, Le Cadran solaire a Coarasa, l’Associacion des amis du vieux village de Saint-Laurent-du-Var, Associacion les mots à la bouche de Contes, que difuson la lenga au travers de li sieu publicacions e de li sieu activitats e que nen fan de demandas per li nòstri competenças en lenga, l’Espaci Occitan, lo Forum d’òc… ;
> li institucions, lo Rectorat, que participam au Consèu Academic de li Lengas Regionali, l’Inspeccion Academica, lo Pargue Naturau Regionau dei Preaups d’Azur, Animanice Bon Voyage, Nice association, Associacion de desfolopament dau País dei Palhons, la Comunautat de comunas dau País dei Palhons, sensa comptar lo Consèu Despartamentau, li comunas.
> lu partenaris per la difusion
editions Gilletta, librairie niçoise, librairie J Jaurès, Fac copies…
Non es de bada que l’IEO siguèt reconoissuda coma associacion d’Educacion Populara, una associacion duberta, una associacion dins la ciutat en mantuns luecs, una associacion que refuda tota discriminacion.
Lu temps que vivèm nen fan veire la necessitat imperioa dau nòstre dever d’educacion. Cen que nen donerà esper dins l’avenir senon ajudar cadun a s’espandir e a trovar la sieu plaça dins la societat ? Lo dever d’emparar ai joves lo respèct, la tolerença, lo sens dau partir, de l’acuelh, lo dever d’ajudar, a cada atge de la vida, a si formar, a bastir la sieu cultura, lo dever de travalhar a l’amistat tra li generacions, tra lu vesins, tra lu pòbles, lo fèm nòstre.
L’IEO-06 obreja aquí au nòstre per enriquir lo nòstre bèu país de França, per faire viure la nòstra democracia, la nòstra república dins lo respèct de toti li culturas.
Siam engajats, aquò si saup, per anar de l’avant. Per aquò faire, l’IEO-06 pòrta li sieu fòrças :
> per lo desfolopament de la presença de la lenga dins l’ensenhament public ;
> per lo desfolopament de la lenga dins l’espaci de la vida e dins la creacion, tra lo sieu travalh d’edicion numerica coma papier.
> per lo desfolopament dei accions de promocion de la lenga pròche dau public, parlerai per exemple de la dictada occitana organizada a Niça da una chorma de 6 associacions que capisson l’importança de travalhar de concert, sostenguda dau Rectorat. Aquesta dictada conviviala recampèt 150 personas l’an passat au licèu Massena e, davant dau sieu succès, si tornarà faire l’an que ven. Vi doni ja apontament au licèu Massena lo 28 de genoier dau 2017 a 10 oras per participar an aquesta grana fèsta de la lenga.
E ben segur que, tra lu partenariats multiples que mena l’IEO-06, es un messatge de respèct, de tolerença, de convivença e de fraternitat que travessa la vida culturala.
Siam aquí a Niça, au nòstre, mas quora dii aquí vòli citar cada luec dau despartament dont siam presents, siam aquí enraiçats en la nòstra cultura, mas non siam embarrats dins la nòstra cultura.
Li nòstri raïç non n’estacan, en ren.
Li nòstri raïç son lu ligams que teissèm, jorn après jorn, embé la nòstra istòria pi embé li gents que rescontram, li nòstres raïç son viventi, li nòstres raïç nos desliuran, li nòstres raïç desliuran lu còrs que, rics de la sieu cultura, se viran devers lo monde.
L’occitània es la nòstra cultura, lo nòstre espaci lingüistic, ren un càrcer, ren un caua que denegam ai autres, ren un monde claus.
Es lo messatge que fèm passar finda au monde politic que son partenaris de l’IEO-06, ai comunas e ai collectivitats que travalham ense’mb’elu per faire viure la lenga e la cultura.
Ensinda, participam a la conferença permanenta dei Arts e de la Cultura mesa en plaça per lo president dau Consèu Regionau que mi convidèt coma rapresentant de l’IEO-06 a d’acamps sus la politica rapòrt a l’identitat regionala.
Es una reconoissença de la nòstra cultura comuna, de Ròia a Rose, dei Aupas a la Mar nòstra (per cen que nen tòca, mas sabèm ben qu’es mai largament « Dis Aup i Pirenèu, e la man dins la man », coma l’escrivèt Mistral).
Es finda una reconoissença de l’IEO coma partenari incontornable e de segur l’i serem presents per portar la nòstra votz e li nòstri ideas.
Coma dins l’acamp venent dau 2 de decembre si tracta d’identitat regionala, alora mi permeteretz de dire lo mieu sentiment rapòrt an aquest mòt d’identitat, soventi fes emplegat ò recuperat.
Per faire cort :
Premier que pòrta una connotacion d’imobilitat, de quauquaren gelat per sempre. Aimi mai ben parlar de realitat culturala, que mòstra la riquessa, lo moviment, l’actualitat, la vida de la cultura, de la lenga, dau patrimòni.
Second, vòli portar l’idea que l’identitat nòstra es bastida, si bastisse cada jorn dins lo rescòntre embé lu autres. Es doncas una riquessa creissenta, boleganta, viventa, que volèm enriquir mai cada jorn.
En seguida, la nòstra associacion refuda tot projèct identitari, non es engajada per devesir lo monde, en ren. Au contrari, portam de projècts de dubertura, d’escambis tra li culturas, de fraternitat. Doncas la nòstra vision de l’identitat non si pòu embarrar dins quauqua sigue fortalessa, nimai reducha a brandir quauqua sigue bandiera.
L’identitat nòstra si partisse. L’identitat nòstra es en camin. Es lo nòstre camin en vista d’una França generoa e respectoa de toti li culturas.
Travalham emb’ai nòstres partenaris de la region, lu IEO vesins, lo CREO, que saludi lu rapresentans que son venguts a la nòstra fèsta, per portar aquest projèct d’educacion permanenta, e la nòstra vision de l’identitat virada devers lo monde.
La nòstra cultura es aquesta d’Occitània, dau nòstre espaci lingüistic e culturau.
Sabètz qu’una entitat administrativa creada l’i a gaire s’es atribuït, a grand perilh per nautres, un nom milenari. S’empadronissèt dau bèu nom d’Occitanie. Marrida limonada, que pòu faire creire que si trovam, nautres que siam pas d’aquesta region administrativa, fòra de la nòstra cultura occitana. Mas la nòstra cultura non es embarrada dins de confins administatius, n’es ver ? Dau resta, quant de temps dureràn aquesti regions ?
Farem conóisser Occitània a la França, que la region administrativa Occitanie n’es qu’una partida. Es una mira per lu temps que venon. Demanderem mai la ratificacion de la carta europenca dei lengas minorizadas, que lo Senat refudèt de discutir. Demanderem mai una lei per aparar la nòstra lenga amenaçada de desparéisser. Demanderem mai de cors de lenga dins l’ensenhament public. Non laisserem calar, a respèct dai nòstres reires que non laissèron aquesta riquessa coma a respèct dai nòstres enfants que li volèm regalar una diversitat culturala, la mai rica que si pòsque.
Pura, non avèm de projèct etnic per Occitània.
La cultura non es etnia. Despí sempre, la nòstra cultura frenisse au dedintre dei còrs dei gents dau poble e l’IEO-06 vòu, tra li sieu activitats, transmetre aquesta jòia de viure e de créisser liure de si bastir, cadun au sieu, dins la riquessa de la cultura sieua, dins lo respect de la lenga sieua, patrimòni de la França, segon la Constitucion.
Siam urós de recampar la diversitat dau monde per si ralegrar de conóisser mai ben li cançons, li danças, la bòna coïna dau país, li bèlis pàginas de la nòstra literatura tant rica, de charrar, de si rire ensems, e de si donar la man quora lu àngels de la Prom’ si ploran.
Siam urós d’anar de l’avant mé vos, fins que lu nòstres enfants sigon de trobadors dau monde a venir ; un monde que la diversitat rende bèu e frairau.
Gramací
Joan-Pèire Spies
President de l’IEO-06
Pour répondre à l’article écrire à jpbaquie@yahoo.fr
Merci totplen per lo discours d’au Président
J’espère que vous avez passé une bonne journée et vous êtes bien amusés avec les différents spectacles.
.Amitiés à tous.
La baieta en toi.
Françoise CLEMENT
Un pròpi bèu discors que fa mòstra de cen siam e cen que fèm a l’IEO-06. Una bèla jornada qu’ai la tèsta clafida d’imatges de cen qu’avèm viscut ensems. JPB
Bravo pour la réussite des 40 ans (quel bel âge !) Alain Ribière