Vaquí la cronica setmanièra de l’Agachaire d’aquest diménegue (dimenge) dins « La Provence », edicion deis Aups. Per informacion, aquesta cronica comencèt, l’i a mai de vint e sèt ans, lo 8 de junh de 1997. Òsca !
Cronica dau 15 de setembre de 2024 en lenga nòsta per l’Agachaire
L’anniversari dau Mèstre
Coma l’òm pòt ben imaginar es a Malhana, son païs, que tota la
dimenjada passada, la naissença de Mistral fuguet le pus ricament
celebrada, de totei lei biais possibles. Mai de sa naissença eu nos
ne’n contet puei ce que n’aviá aprés. E perqué pas puslèu li laissar
la paraula ? Que se Mistral se celèbra fòrça, subretot negat dins un
folclorisme que dona gaire enveja de lo legir, cu’s que duerbe
encara ses òbras ? Adonc, per un còp, es eu que vau laissar parlar.
O farai dins la grafia de ses publicacions originalas, emai siegue
possible de lei legir ara dans la grafia que Mistral auriá vouguda,
Romanilha se fuguèsse pas liurat a un cantatge per impausar la
sieuna que, coma li n’escriguet eu dins una letra dau 9 de janvier de
1852 : « c'est vouloir transformer notre belle langue en affreux
patois ». Mai aquò es un autre afaire, que ne’n tornarai benlèu
parlar un jorn. Per ara, escotem-lo.
« La bastidasso ounte nasquère, en fàci dis Aupiho, toucant lou
Claus-Crema, se ié disié lou Mas dou Juge : un tenemen de quatre
couble, emé soun proumié carretié, si ràfi, soun tout-obro, soun
pastre, sa servènto — qu’apelavian la tanto, e mai o mens de
mesadié, de journadié o journadiero, que venien ajuda pèr li
magnan, pèr li sauclage, la sègo, li meissoun, lis iero, li vendèmi, enfin pèr li semenço o bèn lis óulivado. »
(De seguir)
Jean Yves ROYER