Vaquí la cinquena partida dau vòstre fuelheton escrich per Andrieu GOYOT.
Lo pastre, sei fedas e sei cans
cinquena partida…
Lo temps passèt despuei que quitèron la valada. Lei mes de prima se debanèron ben, maugrat doas agarridas de cans tornats sauvatges, dins lei pasturgatges qu’enviroutan la cabana bassa. En aquesteis escasenças, lo fusiu de Ludò e lei mais-selas dei dos “cans” faguèron son trin e quauquei barrutlaires tornaràn pas plus jamai, bòrd que restèron au sòu. Puei, l’èrba venguda rara, l’aver deguèt complir la lònga corsa per ganhar leis pasquiers auts e, despuei, cadun se congost e s’arredonís.
Pauc a cha pauc, se faguèt bèu, lo lobaton e, coma per miracle, a plus de se ronsar, Lo Bèu, coma fasiá sovent, ambé de japars terribles, per cochar l’autre … quand varalhava, quand, fins a s’estofar, se quichavan dins lo pargue lei fedas espaventadas. Lei nuechs son mai quietas per Ludò e son sòm pus fons. Pasmens resclantisson encara aqueleis udolars que te lo fasián venir fòl. Mai vènon de mai en mai luenchs. Quand l’autre … anoncia : « Vau arribar ! », sòna clar la respònsa de Lobet, coma un avertiment, coma una escomessa. Sembla de li voler dire : « D’aise ! Siáu aicí, au mieu. T’avises pas de venir !» E vèn pas, l’autre … !
Pasmens, aicí, ais environs de dos mila mètres d’altitud se fau mesfisar, se saup pas jamai… La montanha es un reiaume que l’autre … n’es lo rèi.
Uei, d’aquest començament de serada, tot es pasible e cadun s’es pausat pendent leis oras dau tantòst que te tomban. Ambé de bofs perfumats, l’aureta pòrta per ondadas lo brusiment aerenc dau frotadís continuós dei graminosas. Una tranquillitat enganarèla engrepesís leis esperits mai, apielat sus sa borda, Ludò pèrde pas de vista lei bèstias que, ambé la frescor dau sera, recomençan de pàisser. Lo Bèu e Lobet van, li caminant ò trotinejant tot a l’entorn. Totei tres velhan, lei sens en alèrta, au moment lo mai dangerós de la jornada.
Tot d’una, un leugier freniment aviva l’aver. Tanlèu, de belaments d’esglari s’enairan d’una escarrada pron pròcha e pasmens corsejada per doas siloetas fale-tas. Ludò a pancara bramat : « Lop ! » e arrapat lo sieu fusiu que de desenaus de fedas e de joines se ronsan dins una esvariada generala. Van tot drech, esperduts, vèrs lei barras bauçosas que atermenan lo relarg dei pasturgatges. Lo Bèu s’es abrivat despuei de temps e leis a ja quasi rejonchs. Ambé de leugiers còps de dents d’aicí e de japars poderós d’ailà, s’esfòrça de desaviar la corsa dei menaires. Quand capita enfin de leis arrestar, li sobrava pas manco un centenau de mètres avans que bombissèsson per un saut desesperat e vertiginós.
D’aqueu temps, landant tant coma un fòl, Ludò a tirat sei doas balas, a bel èime, per dessús lei fugidors. Tot bèu just nafrat, lo mai jove deis assalhidors a pas demandat son rèsta per s’esbinhar, gòi, abandonant quauquei degotets de sang sus lo sòu.
Per quant au mai gròs, Ludò a vist Lobet lo corsejar d’un autre caire, un ren de temps après lo començament de l’agarrida. Dins sa perseguida fòla, t’ignoravan leis empachas, trespassant lei bartàs, fringolhant lei ramas, derrabant lei fuelhas rossas que revolunavan en tornant tombar.
Ara Lo Bèu a recampat l’aver enfin amaisat. Estent que d’udolars feròtges restontisson a quauqua distancia, Ludo carga mai lo fusiu, pren corsa a se ne’n desalenar, guidat per lo bruch dau combat, e destrauca subran davant un recanton escalabrós que Lobet l’i a aculat lo lop fèr.
Es pas de crèire ! Se semblan totei dos, coma de bessons : meteis uelhs d’aur, meteis pelatge gris d’argent, lòng e sedós, mai lusent per Lobet, meteissa rega negra naissent sus lo suc, corrent tot de lòng de l’esquina, fins a la coa ramada, dos sabatons clars ai membres anteriors, mema siloeta, mai massisa per l’autre … fòrça pus vièlh. Estrani !
Au revenge, l’autre … pòrta en travèrs dei rens, una cretassa anciana, pelada. Sensa dobte una bala que, passant un pauc aut, manquèt de pas gaire de li rompre l’esquina.
Ambé de renadissas raucas, aquest tempta de s’escapar d’un costat, d’un autre, mai, ambé dos bombs gais, Lobet l’en empacha a cada còp. Tota fugida enebida, l’afrontament es immancable, despietadós. Lei dos adversaris s’aplantan fin finala, fàcia a fàcia, fasent de renadas sordas, leis aurelhas dreiçadas, la coa auta, lentament bolegada.
S’escometent ambé lo regard, s’avançan pauc a cha pauc e tornan plan l’un a l’entorn de l’autre. Mescla de paur e d’agressivitat, seis aurelhas se coucan en rèire, son morre se fronzís, sei babinas s’escursan mai encara, desvelant sei crocàs mena-çós.
Lèu lèu, lo ritme s’accelèra, vèn endiablat. Pendent quauquei brèus instants, lei dos antagonistas atacan ò reculan d’un bomb, assajan de se sosprene, revolunant en cieucles de mai en mai rapides e sarrats.
Subran, amb un udolar sauvatge, Lobet se manda sus lo sieu rivau que gibla sota l’acipada. Emportat per son envam, es eu tanben precipitat au sòu e, arrapats per lei arpas e lei dents, lei dos lops rotlan, estrenchs. Tanlèu auçats, se butassan mai, dreiçats l’un còntra l’autre, dins una dança mortala. Tot a son entorn, arrancats, de calhaus gisclan dins un nivol de possa mesclada de brigas d’èrba, de fuelhas e d’agulhas de mèuses. Udolant, tant coma enrabiats, s’acarnassisson, dominant quora l’un, quora l’autre, un vertolhon infernau, s’aparant lei patas, defugissent la gòla escumejanta de l’autre, cercant de li agantar la gòrja. Lei cròcs aguts entamenan lei carns e lei forraduras se tenchan lèu de nombrosei tacas saunosas.
Broncant sus una raiç, lo lop fèr tomba d’esquina. Dins un virar d’uelh, au dessús d’eu que jatz au sòu, immobil, silenciós, gola semonduda e patas escartadas, lei maissèlas de Lobet clapan e clapan encara amb un bruch de mai en mai menaçós.
Angoissat e incapable d’intervenir de tant qu’èra confusa la mesclada, Ludò sospira de solaç, urós de la fin que s’aprepara.
Mai, sospressa ! Lobet se derrompe sobde. Una odor li emplís lei narras e li rementa de recòrds luenchs… Aqueu que portava de manjar a l’intrada de la cau-na, aqueu en cu, pus tard, morsigava lei barjas per obtenir un pauc de norridura restituida, aqueu que, gaujosament, butassava per jugar ò per s’aguèrrir quand sortiá de la lobiera, aqueu que velhava sus eu, sus sa maire e sus la lobatada tota, aqueu d’aquí, èra sieuna, aquela odor. Lo pòu pas estranglar e recuela una idèia, renant totjorn.
L’autre … se revira, plan-plan, s’aplatís au sòu, auça solament la tèsta e lica lei babinas de Lobet. D’aise, aquest fa encara quauquei pas en rèire per liurar lo passatge e, tant viu coma l’ulhauç, l’autre … s’enfuge.
Atupit e sensa saupre perqué, Ludò esquissa pas manco lo gèst d’espatlar la sieu arma.
Fòra portada dau fusiu, l’autre … s’arrèsta, mai d’un còp, de revirons e gitant d’idolars despoderats que semblan de cridas, de preguieras vanas. Auturós, Lobet respònde e tòrna venir, tèsta auta e coa boleganta, vèrs Ludò incredule. « L’as pas tuat, aqueu maufasent. Crèsi ben de saupre perqué. Mai que se tròbe pas jamai a descubert dins la mira de mon fusiu ! Aurà bessai pas totjorn tant d’astre. Ieu, crèsi pas de perdonar jamai. » ditz tot en flatejant amb amista son companh que li fai fèsta e sembla de pas ren voler ausir.
Revenguda la patz dau sera, Ludò perpensa ais auvaris que se produguèron durant aquela sason. Per eu qu’es pas acostumat de filosòfar, d’ideias bijarras se butassan dins la sieu tèsta. « Lei doas premiereis agarridas aguèron luòc dau temps que l’aver paissiá dins lei pasturgatges qu’envoutan la cabana bassa. Èran de cans, leis agressors, aquò, o sabi ben. E se siguèsse pas l’òbra de l’autre …, lo gròs chaple que me costèt la mitat de l’aver, fa quauqueis annadas, l’autre … qu’aujèt soncament s’avançar dins la nauta montanha. E l’asirança que senti a son esgard, se l’amerita ?
Lobet es pas, segur, un can que se laissa catonejar de contúnia mai testimònia tant de doçor, tant d’ardor, tant de gaubi au trabalh e, tant coma lo mieu pato, de respèct e d’amor per ieu. Se pòu pas crèire qu’una bèstia familiara e mansa ansin porriá, dins d’autreis escasenças, gitar l’espaventa au mitan d’un aver de quauquei centenaus de fedas. Es de bòn l’assassin que dison ? »
Pensa puei a la loba qu’escrachèt, fa un pauc mai d’una annada : « Siguèssi un pauc fadat ? » se pensa lo Ludò, inquiet sobde…
Durant aquelei mes sensa nom, que sabèm plus se siam encara d’estiu o se siam ja d’ivèrn, conoissent sa reputacion, lo rare monde que passan a l’escart, crèson de s’èstre esmarrats, que li fa un gèst amicau e li crida quauquei mòts aimables. De mai, tant coma son mèstre, lei dos canàs semblan de s’èstre adocits. Una gràcia pareisse de s’èstre escampada sus la montanha e aquò se ditz dins leis environs.
Andrieu GOYOT
(Seguirà…)